Haiti'den Haiti İçin Vaatler

Birleşmiş Milletler'in Haiti bağış konferansı oldukça umut verdi. Atılacak adımlar için verilen sözler önemliydi: Yaklaşık 60 ülke ve organizasyon 12 Ocak depreminden sonra ülkenin yeniden inşası için Haiti'ye önümüzdeki iki yıl içinde 5,3 milyar dolar, bunu izleyen on yıl içinde de yaklaşık 10 milyar dolar daha vereceklerini açıkladılar. ABD hali hazırda verdiği 900 milyon dolara ek olarak, 1,15 milyar dolar daha verme taahhüdünde bulundu. Bu cömertliğin yanı sıra büyük bağışçı ülkeler, ilgisizlik ve ziyan yüzünden başarısızlığa uğramış, zayıf koordinasyonlu eski stratejileri tekrarlamayacakları yolunda güvence verdiler. Haiti hükümetini, genellikle mantıklı nedenlerden dolayı es geçmeye alışmış sivil kuruluşlar çabalarını, Haiti tarafından sunulan ve Haitili yetkililer ve büyük bağışçı ülkeler tarafından ortak idare edilecek olan yeniden kalkınma planına odaklayacakları vaadinde bulundular. Haiti devlet başkanı René Préval ve Başbakan Jean-Max Bellerive rüşvetle nam salmış hükümetin artık çok daha farklı işlemesi gerektiğini kabul ettiler. Verilen milyarlarca doların nereye gittiğini takip etmek amacıyla yeni yasalar oluşturmak ve bunlara sadık kalmak için uluslararası toplumla birlikte çalışacaklarına söz verdiler. Verilen sözlere eşlik eden kapsamlı plana göre yerle bir olmuş başkent Port-au-Prince dışında yeni yollar, limanlar, köprüler ve çok fazla ihtiyaç duyulan evler inşa edilecek. Plan ayrıca işleyen bir toplum için gerekli hizmetlerin (adalet sistemi, güvenlik ve eğitim) yeniden inşasını içeriyor. Yine de birçok belirsizlik mevcut. Öncelikle vaatlerin bağışa dönüşmesi gerekiyor. Gelecek için milyarlarca dolar gerekiyor ancak şu anda hükümetin maaşları ödemeleri ve diğer harcamalar için yüz milyonlarca dolara ihtiyacı var. Biz de nakit parayı doğrudan Haiti hükümetine teslim etme konusunda temkinliyiz ama bütçe desteği için yapılan çağrılar, Uluslararası Para Fonu Başkanı Dominique Strauss-Kahn'ın ikna edici desteğini alıyor. Mükemmel görünen birçok fikir hâlâ tam olarak gerçekleştirilemedi. Bir tanesi, daha sonra Haitililerin oluşturacağı Haiti Kalkınma Otoritesine dönüşecek, Bellerive ve BM'nin Haiti özel temsilcisi eski ABD Başkanı Bill Clinton önderliğinde geçici olarak yeniden inşa komitesinin oluşturulması planı. Bu nasıl işleyecek? Yurt dışındaki Haitililer para göndermenin ötesinde, yeniden inşaya nasıl katkıda bulunacak? Ve paranın ve projelerin takibinin yapılacağı sistem ne zaman ve nasıl devreye girecek? Yetersiz yardım çabaları da planları karmaşıklaştırıyor. Bir milyondan fazla depremzede evsiz. Şu anda en büyük ihtiyaçları güvenilir bir barınak, gıda ve temiz su. Şimdi kapsamlı planlar tasarlayan yerel liderlerin deprem sonrası kontrolü kaybettiklerini ve kayıp olduklarını hatırlıyorlar. Haiti vaatler içinde yüzüyor. Haitililerin sonuçları görmeye ihtiyacı var. Eğer Haiti'nin kötü tarihi tekerrür ederse, bu hafta olanlar umutların en üst noktaya çıktığı zaman olarak hatırlanacak. Devamında ise hayal kırıklığı ve başarısızlık gelecek. Bunun bir daha olmaması gerekiyor.