İsrail'deki Yabancı İşçiler Hor Görülüyor

TEL AVIV- Yabancı işçiler, İsrail ekonomisin başlıca dayanağı haline gelmiş olsa bile onların orda bulunmaları, ülkenin Ziyonist ideolojisiyle gittikçe daha fazla çatışıyor. Bu da Yahudi devletinin geleceği üzerinde siyasi bir kaygıya yol açarken, işçilerin o ülkedeki varlıklarının sorgulanmasına da neden oluyor. 1990'ların başında yaşanan ilk intifadan bu yana gelişmekte olan ülkelerden bir milyondan fazla göçmen, İsrail'in ucuz iş gücünün ilk kaynağı olan Filistinlilerin yerine geçmek üzere ülleye geldi. İsrail hükümetine göre, ülkede yarısı yasadışı olmak üzere en az 250 bin yabancı işçi yaşıyor. Aralarında Çinli inşaat işçileri, evde hastabakıcılık yapan Filipinliler, Taylandlı çiftçiler ve hizmetçi, ahçı ve dadı olarak çalışan diğer Asyalılar, Afrikalılar ve Doğu Avrupalılar bulunuyor. Hükümetin yabancı işçiler konusunda aldığı bir dizi tutarsız karar durumu daha da kötüleştiriyor. Yabancı işçilerin haklarını koruyan aktivistlere göre, hükümet bir yandan göçmenlerin geçici istihdamını desteklerken, diğer yandan vize ve çalışma şartlarını zorlaştırıyor. Bu da göçmenleri kötü niyetli patronlara karşı savunmasız bırakıyor. Hükümet vasıfsız işlerin, işsiz İsraillilere gitmesini istiyor. Bu işlerin özellikle Arap asıllı vatandaşlara ve aşırı muhafazakâr Yahudilere gidebiliceğini düşünüyor. Bu tutumu eleştirenler, yabancı işçilere yasal güvence sağlanmadığı ve onların bu güvencelere sahip olma hakkı yokmuş gibi davranıldığı için uygulanan politikaları ikiyüzlü ve ırkçı buluyor. İşçi hakları grubu Kav LaOved'da Çinli işçiler koordinatörü Dana Shaked, "İsraillilerin yabancı işçilerin de insan olduklarını anlamaları için mücadele veriyoruz" diyor. İsrail hükümetinin 2009'da 120 bin yabancıya çalışma izni verildiğine dair bir rapor yayınlamasına rağmen, siyasi liderler hükümetin göçmen işçiliğini durdurmak istediğini söylüyor. Başbakan Benjamin Netanyahu, Ocak'ta İsrail İmalatçılar Derneği'nin konferansında, "Yahudi ve demokratik bir ülke yarattık ve şimdi buranın yabancı işçiler ülkesine dönüşmesine izin veremeyiz" dedi. Öncelikli hedef, son yıllarda inşaat alanında neredeyse tüm çalışma izinlerini alan Çinliler. 2003'ten 2008'e kadar olan dönemde, sınırdışı edilenlerin yüzde 25'i Çinliydi. Bu, İsrail'deki yabancılar arasındaki en yüksek oran. Çalışma izinlerinin Haziran sonu itibariyle bitmesiyle, sınırdışı edilenlerin 3 bine tırmanması bekleniyordu. Çinliler burada en kötü koşullarla karşılaşıyor çünkü insangücü temin eden firmaların karanlık ağı aracılığıyla işe giriyorlar. İşçi hakları gruplarına göre bu ağlar, insan kaçakçılığı çeteleri gibi faaliyet gösteriyor. Çinliler işe girmek için bu çetelere ortalama 31 bin dolar ödüyor. Bu, yabancı işçiler arasındaki en yüksek ücret. Bu para, her iki ülkedeki aracılar ve hükümet kurumlarının cebine giriyor. Çinliler, bu ücreti ödeyebilmek ve aldıkları borcu kapatabilmek için ortalama iki yıl çalışmak zorunda. Haklarının ne olduğu konusunda fikirleri olmayan ve İbranice ya da İngilizce konuşamayan çoğu Çinli, kötü hayat koşulları, verilmeyen maaşlar ve çalışma izinlerinin erken sona ermesi gibi her türlü istismarın kucağına düşüyor. Çalışma izinlerinin erken bitmesi de ücretlerini alamadan ve kendileri için para biriktiremeden sınırdışı edilmeleri için bir zemin oluşturuyor. İsrail bu yıl Filistinliler için inşaat sektöründe 15 bin çalışma izni çıkartarak, Çinlileri diğer yabancılarla değiştiriyor. Bu hareket, sağ kanattaki siyasetçilerin, yabancı işçilerin aslında İsraillilere ait olan işleri çaldıklarını söylediği ve ülkenin Yahudi karakterini tehdit ettiklerine dair suçlamalarını artırmasının ardından gerçekleştirildi. Bu, sol kanatta çoğu kişinin pek de ciddiye almadığı bir sav. Yabancı işçi politikaları değişse bile, Çinli inşaat işçisi Lin Qingde için bu çok geç olacak. Lin Qingde, İsrailli- Arap bir iş adamını yüzlerce işçiden 1,7 milyon dolar çalmakla suçlayarak dava açan 26 davacıdan birisi. İş adamının bu parayı işçilerin Çin'deki ailelerine göndermesi gerekiyordu. Polis, işadamını tutukladı. Ancak Lin mahkemede tanıklık etmeyi beklerken, çalışma izninin süresi doldu ve o da tutuklandı. 5 aylığına hapse giren ve 40 bin dolarlık borcunu ödeyemediği için Çin'de öldürüleceğinden korkan Lin, Mayıs ayında başına gelenleri anlatmak için mahkemeye çağrıldı. Birkaç gün sonra da sınırdışı edildi. Lin ve diğer işçilerin avukatı Hay Haber, İsrail'in adalet sisteminden utanç duyduğunu söylüyor. "Bu işçilerin ne yazık ki İsrail'de yerleri yok. Onlar burada ucuz köleden başka bir şey değiller" diyor.