Kanada'da Yeşili Baş Tacı Eden Bir Sosyal Deney

VICTORIA, British Columbia - Evinin yakınında bir pis su arıtma tesisi açılmasını hoş karşılayan ev sahibi nadir görülür. Oysa şehir merkezindeki limanın hemen kuzeyinde, 7 hektarlık bir alana inşa edilen Dockside Green inşaat projesinde, kamu hizmeti veren tesisler endişe kaynağı değil, hayatı kolaylaştıran ayrıntılar olarak görülüyor. Belediyenin Dockside Green'in imarı için 2004'te açtığı yarışmayı kazanan müteahhit Joe Van Belleghem, "Bu konutlar, en çok satılan ürünlerimiz" diyor. Bir süre önce inşaat sahasını gezen Van Belleghem, zemin kattaki ortak mülkiyetli daireleri gösteriyordu. Daireler, içlerinde yerel bitkiler, su samurları ve ördekler bulunan bir dizi gölcük ve su yoluna doğru uzanıyor. Bu suni derede, bitişikteki bir yer altı su arıtma tesisinden gelen atık su var. Bu su aynı zamanda, tuvaletlerde ve arazinin sulanmasında kullanılıyor. Kapalı bir sistemde dönen su, ev sahiplerinin su faturalarını hafifletirken doğal yaşama sığınak oluyor ve Van Belleghem'in deyimiyle, "arazinin pazarlanabilirliğini artırıyor". Şehrin planlama sorumlusu Deborah Day'a göre Dockside, Victoria yönetiminin rıhtım bölgesini tekrar imar ederken şehrin sanayi kimliğini koruma arzusunu yansıtıyor. Day, "Hem işleyen bir limanı korumaya hem de değişik kullanımlara açık bir konut alanı yaratmaya çalışıyoruz. Bu Victoria'nın geleneğinin ve ekonomik gelişimin bir gereği" diyor. Projede atık keresteyi çevreye zarar vermeden yanıcı bir gaza dönüştüren, 8 milyon Kanada dolarına mal olan bir ısı merkezi de var. Isı merkezi bütün ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılıyor. Projenin mimarlarından ve Busby Perkins & Will şirketinin yöneticilerinden Robert Drew, ısı için fosil yakıt kullanmayan sistemin, Dockside'daki mahalle temelli çevre dostu yaklaşıma örnek olduğunu söylüyor. Dockside aslında Van Belleghem'in yönettiği Windmill İnşaat Grubu ile Kanada'nın en büyük kredi kooperatiflerinden Vancity'nin ortak projesi. Projenin toplam maliyeti tahminen 500 milyon Kanada doları olacak. Çatılardaki rüzgâr türbinleri ile güneş paneli işlevi de bulunan tenteler, Dockside'daki çevre duyarlılığının diğer örnekleri arasında. Drew, Dockside binalarındaki pasif güneş tasarımları, temiz hava dolaşımı ve verimli çalışan elektrikli aletler sayesinde, geleneksel yapılara göre yüzde 50 daha az enerji kullanıldığını söylüyor. Dairelerde, insanların enerji ve su kullanımını günlük olarak takip etmelerini sağlayan algılayıcılar var. Kullanılan kereste atıkları sıfır gaz salınımlı yakıt olarak görüldüğü için, konut sakinlerinden ısınma veya sıcak su için karbon vergisi alınmıyor. Teknik analizci Scott Wilson ile hemşire yardımcısı Shirley Ronco, Şubatta 93 metrekarelik bir daireyi 430 bin Kanada dolarına satın almışlar. Mayıstaki toplam ısınma ve sıcak su faturasının 12,66 dolar olduğunu söyleyen Wilson, "Yanlış yapıp bir sıfır daha koymayı unuttuklarını sandım" diyor.