Satın Alma Kararını Kim Veriyor?

Tüketimde dikkat çekici yeni bir dönem başladı. Güneş gözlüğü veya gömlek seçerken, kendi kişisel seçimlerinizi yaptığınızı mı sanıyorsunuz? Bunu bir kez daha düşünün. Herkes birbirini izliyor, müşteriler bilgilendiriliyor, alışverişe kadar ve hele de alışveriş sonrasında herkes görüş bildiriyor. Alışveriş artık müşterinin bireysel tercih yapmasından ibaret değil. Karşılıklı etkileşim söz konusu. İtalyan gözlük üreticisi Luxottica'dan Chris Beer, "Müşteriyle iletişim kurmak ve alışverişi bireysel deneyime çevirmek bir gereklilik" diyor. Luxottica gözlük almayı özel bir olay gibi pazarlayan mağaza iç dekorasyonunu değiştirdi. Mağazada güneş gözlüklerinin rüzgâr direncini test etmek için bir koşu bandı, kar ve su yüzeyindeki parıltının benzerini oluşturan bir makine ile müşterilerin kendi fotoğraflarını çekerek Facebook'a koymaları için dokunmatik ekranlar var. Daha kişisel bir alışveriş deneyimi sunan Luxottica, müşterilerin internet yerine mağazaya gelmesini hedefliyor. Ama belki de en özel alışveriş deneyimi internette yaşanıyor. Yeni tür bir web kuponu, kullanıcı hakkında çok sayıda bilgi içeriyor. Kimlik, internet adresi ve müşterinin internette yaptığı araştırmaların kaydı, barkodlara yükleniyor. Lord & Taylor ve Filene's Basement gibi şirketler, kuponu kullanan müşterinin alışveriş alışkanlıklarına göre tavsiye veriyor. Vergi beyannamesi dolduran Jackson Hewitt adlı şirket bu kuponları kullanıyor. Şirketin reklam işlerini yapan Don Batsford, "Müşterileri kolayca tanıyorsunuz. Bu onların zihinlerini okumaya benziyor çünkü ne istediklerini araştırma motorundan öğrenebiliyorsunuz" diyor. Bazı perakendeciler, IBM'in Presence adlı ürününü deniyor. Ürün, mağazaya giren müşterinin cep telefonuna gerçek zamanlı kupon yolluyor. IBM yöneticilerinden Craig W. Stevenson The New York Times'a, "Tahmine dayalı analiz de yapabiliyoruz. Müşteri hakkındaki bilgiye dayanarak, onun ne istediğini tahmin ediyoruz" diyor. Hâlâ botlarınızı tamamen kendi seçiminizle aldığınızı mı düşünüyorsunuz? Alışveriş sadece kişisel bir şey değil. Başkalarının sizin hakkında ne düşündüğüyle de bağlantılı. YouTube'a koyulan ve binlerce kişinin izleyip yorum yaptığı "çanta" videolarında, genç kadınlar alışveriş çantalarını açıp içindeki her ürünü tarif ediyor. Fashism ve Go Try It On (Üstünüzde Deneyin) adlı siteler, modayı daha interaktif hale getiriyor. Buralara fotoğrafınızı koyduğunuzda, izleyiciler kıyafetinize puan veriyor ve tavsiyelerde bulunuyor. Fashism sitesine her gün giren 22 yaşındaki San Franciscolu Amy Silbergeld, sitenin "İnsanların başkalarına benzemek yerine kendilerine en çok yakışanı giymesine" yardımcı olduğunu söylüyor. Kişiye özel gömlek satan Blank Label, bunu iyi yapıyor. Şirketin amaçlarından birisi, müşterilerle doğrudan iletişim kurmak. Genel Müdür Fan Bi, müşterilerle her gün birkaç saat sohbet ediyor. "Müşteriyle üretici arasındaki mesafenin kapanması", şirketin ortağı Danny Wong'u heyecanlandırıyor. Bu mesafe inanılmaz hızla kapanıyor. Alışveriş yaparken yalnız değilsiniz. İnanmazsınız sorun, herkes aynısını söyleyecektir.