Cinayetler Venezüella Halkını Sindirdi

KARAKAS, Venezüella - Burada yaşayanlar Bağdat'ta yaşamanın bile daha güvenli olacağını söylüyor. Rakamlar onları doğruluyor. Venezüella'yla aynı nüfusa sahip bir ülke olan Irak'ta, Irak Ceset Sayımı örgütüne göre 2009 yılındaki şiddet olaylarında 4 bin 644 sivil öldü. Venezüella'da ise cinayet sayısı bu yıl 16 binlere tırmandı. Meksika'nın şiddetli uyuşturucu savaşında bile daha az kişi öldü. İmkânı olan Venezüellalılar evlerini yüksek duvarların arkasına gizledi. Yurtdışından adam kaçırma ve cinayetlerden korunma konusunda tavsiyelerde bulunan güvenlik uzmanları tuttu. Muhalefete göre hükümetin öncelik listesinde alt sıralarda yer alan cinayet oranına, zenginler ve fakirler aynı şekilde boyun eğdiler. Derken önde gelen bağımsız bir gazetenin ön sayfasında bir fotoğraf yer aldı. Bu fotoğraf ve hükümetin tepkisi ülkeyi şok etti ve şiddet tartışmalarını yeniden canlandırdı. El Nacional gazetesindeki fotoğraf hiç şüphesiz korkutucuydu. Bu tehlikeli yerde, iki güne yayılan tuhaf anarşinin bir örneğini oluşturarak şehrin en büyük morguna dağılmış onlarca cinayet kurbanını gösteriyordu. Venezüellalıların çoğu bu fotoğrafı ne kadar kırılgan olduklarını hatırlatan bir şey olarak görürken, hükümet bir başka açıdan yaklaştı. Mahkeme, gazeteye şiddet fotoğraflarını durdurmaları emrini verdi. Bir başka gazetenin editörü Teodoro Petkoff, ön sayfadaki başyazısında, "Serseri kurşunlar yüzünden ölen yüzlerce çocuğu unutun. Gözleri önünde ailelerinin öldürülüşünü seyreden çocukların yaşadığı dehşeti unutun" diyordu mahkemenin kararıyla alay ederek. "Onların sorunu fotoğraftı." Venezüella 20 yıldır süren cinayetlerle savaşıyor. Polis dosyalarından rakamları derleyen grup Venezüela Şiddet Gözlemevi'ne göre, Hugo Chavez'in 1999'da göreve gelmesinden bu yana 118 bin 541 kişi hayatını kaybetti. Şiddet Gözlemevi'ne göre Venezüella'da 2007 yılından beri 43 bin 792 cinayet işlendi. Buna karşılık, Meksika'da bile 2006 yılının sonunda uyuşturucu kartellerine karşı başlatılan saldırılarda yaklaşık 28 bin kişi öldü. Karakas, cinayet oranında Amerika'daki büyük şehirler arasında neredeyse rakipsiz bir konumda. Şiddet Gözlemevi'ni yöneten, Venezüella Merkez Üniversitesi'nde sosyolog Roberto Briceno-Leon'a göre her 100 bin kişiden yaklaşık 200 kişi cinayete kurban gidiyor. Buna karşılık, Kolombiya'nın başkenti Bogota'da her 100 bin kişinin 22'si ve Brezilya'nın en büyük kenti Sao Paulo'da da her 100 bin kişinin 14'ü öldürülüyor. Geçen seneki cinayet rakamları, Chavez'in seçimi kazandığı 1998 yılından üç kat daha yüksek. Uzmanlar bu artışın nedenlerinin karmaşık ve çeşitli olduğunu söylüyor. Venezüella'nın ekonomisi küçülmeye devam ediyor. Ülke yasadışı milyonlarca silahın içinde yüzüyor. Polis maaşları hala düşük. Ve yılda yüzde 30'dan daha büyük bir rakamla yarımküredeki en yüksek enflasyon oranına sahip bir ülkede bazı yetkililer düşük maaşlarını adam kaçırma gibi suçlarla tamamlıyorlar. Ancak bazı suç uzmanları bir başka faktörün daha ele alınması gerektiğini söylüyor: Chavez hükümetinin kendisi. Yargının bağımsızlığını kaybetmesiyle ve gittikçe Chavez'in siyasi hareketlerinin yanında yer almasıyla adalet sistemi siyasileşmiş. Tecrübeli birçok devlet memuru kamu hizmetinden ayrılmak zounda kalmış, hatta ülkeyi terketmiş. Briceno-Leon, ölümlerin yüzde 90'ından daha fazlasının tek bir tutuklama dahi olmadan faili meçhul kaldığını söylüyor. Ancak aralarında yargıçlar, muhalif generaller ve medya yöneticilerinin de bulunduğu Chavez aleyhtarlarının davalarına gittikçe daha fazla rastlanıyor. Karakas'ın bir kısmını içine alan bir eyalet olan Miranda'nın valisi Henrique Capriles, Ağustos'un ortasında gazetecilere Chavez'in, eyaletin ve siyasi muhaliflerin başını çektiği yöneticilerin parasını düşürerek cinayet sorununu kötüleştirdiğini söylüyor. Ayrıca Chavez'in yerel seçimleri kaybettikten sonra polis gücünün elinden binlerce silahı aldığını da sözlerine ekliyor. Son dönemde hükümet, güvenlik gücü Bolivarian National Police'i oluşturdu ve ayrıca polisin Küba ve Nikaragualı danışmanlardan eğitim aldığı yeni bir üniversite olan Experimental Security Üniversitesi'ni açtı. Yıllardır düşük cinayet oranlarına sahip Küba ve Nikaragua, Venezüella'nın iki müttefiki. 47 yaşındaki Hector Olivares, Ağustos ayında bir sabah erken bir saatte, oğlunun cesedini teşhis etmek için morgun kapısında bekliyordu. Oğlunun da ismi Hector'du ve 21 yaşındaydı. Olivares, Hector'un anlamsız bir cinayette hayatını kaybeden ikinci oğlu olduğunu söylüyor. Ölümler için Chavez'i suçlamadığı söylüyor ancak devlet başkanına suçlularla mücadeleye daha fazla önem vermesi için yalvarıyor. "Onu karşılaştığımız sorunları gidermesi için seçtik. Ancak sokaktaki suçlular üzerine bir kontrolleri yok, hiçbir şey üzerinde kontrolleri yok" diyor.