Demirciler Sokağı'nda Yalnız Kaldı

HANOİ, Vietnam - O, Demirciler Sokağı'nın son demircisi. İs içindeki kolları yanıklarla dolu. Ter içinde demir döverken dünyanın geri kalanının ilerlemesini umursamıyor gibi. Babası ve dedesi de demirci olan Nguyen Phuong Hung, büyürken bu sokağın her tarafından demir dövme sesleri gelirdi. Endüstrinin gelişmesi ve modern ticaret onları saf dışı etmeden önce dükkânlarda at nalları, tarım araçları ve çeşitli el aletleri üretilirdi. 49 yaşındaki Hung, "Hafif bir yağmurun altında, sokaklar bomboşken sadece çekiç seslerinin duyulduğunu hatırlıyorum. Demirciler için burasının çok özel bir atmosferi vardı. Her dükkânda bir ateş yanardı. Sadece çekiç sesi duyardınız" diyor. Geleceğe doğru koşar adım ilerleyen bu şehir için bu sesler çok geçmişte kaldı. Hung'unki dışında tüm demirci dükkanlarının yerinde şimdi tekstil dükkanları, kozmetik butikleri, bir banka, kaynakçılar ve yeşim taşı oymacılığı yapılan iki galeri var. Eskiden burada çalışanlar daha kolay ve daha yüksek ücretli işlere geçti. Vietnam'da başka demirciler olabilir ancak başkentte sadece Hung var. Manivela, çekiç başı ve matkap ucu gibi ürünler yapan Hung, "Şimdi sadece ben varım. Bu işi yapan bir tek ben kaldığım için gurur duyuyorum. Bir benzerim yok. Sanki bir Afrika dili konuşuyormuşum gibi. Sadece birkaç insan biliyor ve çok özelim" diyor. Aile zanaatı babadan oğluna geçmeyecek. Oğlu üniversitede okuyor ve zaten Hung'a göre onun ellerinde demircilerde olması gereken hassaslık yok. "Ben gidince sokağın isminin hiçbir anlamı kalmayacak. Demirciler Sokağı sadece bir isim olacak" diyor. Hanoi'nin ağaç gölgesinin altındaki tarihi merkezindeki 36 dar sokağının kaderi bu. Her biri bir zamanlar o sokaklarda yapılan zanaatların isimleriyle anılıyordu: Pervane Sokağı, Çin Kâsesi Sokağı, Tatlı Patates Sokağı, Külah Şapka Sokağı. Hanoi'nin önde gelen tarihçilerden Nguyen Vinh Phuc, esnaf sokaklarından sadece dört tanesinde orijinal işlerin devam ettiğini söylüyor. Gümüş Sokak'ta hâlâ mücevher dükkânları, Tatlı Sokağı'nda tatlıcılar, adak kâğıtları ve oyuncaklar Adak Kâğıdı Sokağı'nda, kap kaçakçılar ise Teneke Sokağı'nda bulunuyor. 84 yaşındaki Phuc, "Tabii ürünü satan kimse kalmayınca bütün tarih yok oluyor. Ben yaşlı bir adamım. Bu tarihi sokakları kaybettiğimizi görünce çok üzülüyorum" diyor. Phuc tüccarların bu bölgede 9'uncu yüzyıldan bu yana iş yaptığını söylüyor. 19'uncu yüzyılda Avrupa ve Asya'nın diğer bölgelerinden tüccarlar buraya gelince 36 farklı lonca kurulmuş. Şimdilerde Hanoi'nin tarihi merkezi için dış dünyanın tek anlamı turizm. Bu bölgede artık hosteller, restoranlar, ipek mağazaları ve seyahat acenteleri var. Fransız sömürge idaresi, Kızıl Nehir üzerine Long Bien Köprüsü'nü inşa etmek istediği zaman ülkenin metal işçilerine çağrıda bulunmuş ve bu sayede de Demirciler Sokağı kurulmuş. Hung'un ailesi sokağın kuruluşundan beri burada. Dedesi ve babası gibi bu işe çocukken başlamış. Bir ara isyan edip başka işlerde çalışmış. Ancak 35 yaşındayken babası onu çağırmış. "Babam bana bunun aile işi olduğunu ve benden başka kimsenin kalmadığını söyledi. Babam, 'Beni seyret, ne yapacağını anlarsın' dedi" şeklinde konuşuyor. İşe bir başlatınca son derece zevk aldığını görmüş ve bunun kaderi olduğunu anlamış. Babasının ona "Demir kırmızıya dönüştüğünde kendi paranı kazanırsın. Bu hayatındır" dediğini hatırlıyor.