Japonya Mafyayla İş Dünyasının Bağlarını Koparmaya Çalışıyor

Tokyo - Dünyanın en yüksek haberleşme kulesi Tokyo'da gelecek yıl açıldığında, yakuza çetecileri bu olayı kutlamayacak. Yakuza, Japon yer altı suç dünyasının üyelerine verilen isim. Müteahhitlere göre yakuzanın 643 metrelik kulenin inşaatına müdahale etmesi yasak. Bu yasak, Japon hükümetinin ve iş dünyasının Japon şirketleriyle suç örgütleri arasındaki köklü bağlantıları kesmek için başlattığı ulusal mücadelenin bir parçası. Polis yetkilileri, Japonya'nın en büyük suç örgütü Yamaguchi-gumi'nin patronu 63 yaşındaki Kiyoshi Takayama'nın bu sert önlemler çerçevesinde tutuklandığını belirtiyor. Takayama ülkenin batısındaki Kyoto şehrinde bulunan bir inşaat şirketinden 40 milyon yen (480 bin dolar) haraç almakla suçlanıyor. Japonya Ulusal Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlar Dairesi Başkanı Kohei Kishi, "Organize suçlar Japon ekonomisinin tümünü tehdit ediyor. Bunların inşaat sektörüyle derin ilişkileri var" diyor. Japonya Maliye Bakanlığı, bankaları kara para aklamaya karşı önlemleri artırmaya, mafyayla bağlantılı şirketlere verilen kredileri kesmeye ve çetelerle ilişkili oldukları bilinen kişilerin hesap açmasını engellemeye yöneltti. En büyük hedef, Japonya'nın 30 trilyon yenlik (362 milyar dolar) hacme sahip inşaat sektörü. Emniyet tahminlerine göre, yakuzanın sektöre müdahalesinin doruk noktasında olduğu 1990'larda, inşaat harcamalarının en az yüzde 2 ile 3 kadarı çetelere gidiyordu. Uzmanlar sıkı önlemlerin geç bile kaldığını söylüyor. Suç örgütleri artık öyle ustaca çalışıyor ki, Japon organize suç örgütleri konusunda çok sayıda çalışması bulunan Jake Adelstein yakuzayı, "Silahlı Goldman Sachs" diye tanımlıyor. Emniyet verilerine göre, Japonya çapındaki 22 suç örgütünün yaklaşık 83 bin üyesi var. Mafya kontrolündeki ekonomik faaliyetlerin değeri yılda 20 trilyon yene (242 milyar dolar) ulaşıyor. Polis, yakuza şeflerinin inşaat projelerini korumak için müteahhitlerden baskıyla haraç aldıklarını veya kârlı ihaleleri kazanmak için paravan şirketler kurduğunu söylüyor. Bazen de müteahhitler, arazilerini satmak istemeyen mülk sahiplerinin gözünü korkutması için yakuzaya kendileri gidiyor. Suruga adlı büyük bir emlak şirketinin başkanı 2008'de istifa etme gerekçesi, şirketin bir binada oturanları zorla çıkarmak için tuttuğu paravan bir firmanın çalışanlarının tutuklanmasıydı. Sektörde 2008'de başlayan yakuza karşıtı mücadelede, çetelere odaklanan eski strateji değişti. Şimdi asıl amaç, mafyayla iş yapan şirketlere daha ağır cezalar verilmesi. Ulusal sektör kuruluşu İnşaat Müteahhitleri Federasyonu Nisan ayında, üyelerinin sözleşmelere bir madde eklemesini tavsiye etti. Bu maddeye göre, müteahhitlerin yakuzayla bağlantıları tespit edilen taraflara yönelik yükümlülükleri geçersiz olacak. Yeni kule Tokyo Gökyüzü Ağacı, sıkı önlemlerin bir simgesine dönüştü. Kulenin müteahhitleri 2008'in sonunda yerel iş sahipleri ile bir araya gelip yakuza karşıtı bir komite oluşturdu. Bu, ülkede son birkaç yılda kurulan 100'ü aşkın benzer komiteden birisi. Kulenin mafya karşıtı avukatı Toru Hironaka, şantiyeye giriş çıkışların güvenlik görevlileri ve kapalı devre kamera sistemince dikkatle izlendiğini söylüyor. Hiçbir ekipman veya malzemenin mafyayla bağlantılı şirketlerden alınmadığından emin olmak için, sözleşmeler iyice inceleniyor. Hironaka, "Şantiyede kurallar çok sıkı, bu kuralları aşmak için çok uğraşmak lazım" diyor. Yakuza'yı sektörden çıkarmak amacıyla başlatılan kampanyaya, yürüttükleri projelerle Japonya'daki inşaat harcamalarının büyük bölümünü yapan yerel yönetimler de katıldı. Tokyo Belediyesi bu ay, yakuzayla ilişkili tüm kişi ve şirketlerin ihalelere girişini yasaklayacak. Tokyo'da halka açık bir yakuza karşıtı danışma merkezini yöneten ve şirketlere yakuza sorununu nasıl ele alacakları konusunda seminerler veren Morio Umeda, artan sayıda şirketin mafyayla bağlarını kesmek istemesi üzerine başvuruların çoğaldığını belirtiyor. Eskiden Tokyo Emniyet teşkilatının yakuzayla mücadele biriminde görev yapan Umeda, "Onlara korkmamalarını ve tehdit bile alsalar polise gitmelerini söylüyorum" diyor. Ancak çetelerde olanları sessizlikle karşılamıyor. Polise göre Ekim ayında, Japonya'nın en büyük inşaat şirketlerinden Takenaka'ya ait bir şantiyenin duvarına ateş edildi. Bu, yıl içinde Tokyo şantiyelerine düzenlenen dördüncü saldırıydı. Saldırıda kimse yaralanmasa da, olay çeteciler dışında hemen hiç kimsenin silah edinemediği ülkede ses getirdi. Yakuzayı tanıyanlara göre bu bir çaresizlik göstergesi. Suç örgütlerinin "duraklama dönemine" girdiğini söyleyen, Yamaguchigumi'nin eski hukuk danışmanı Yukio Yamanouchi, "Başka yasal ekonomik faaliyetlerden pay almaya çalıştılar, ancak bu tepki yarattı" diyor.