Haiti'de Kilise Duvarlarındaki Yaralar Sarılıyor

PORT-AU-PRINCE, Haiti - Geçen yıl meydana gelen depremde Episcopal Trinity Katedrali'nin zarar görmeyen üç duvar resmi korumaya alındı. Haitililer depremde yok olan diğer 11 duvar resminin yasını tutuyor. 1950'lerin başında yapılan bu 14 duvar resminde İncil'den hikâyeler yerel bir bakış açısıyla resmedilmişti. Bir tanesinde Hazreti İsa cennete çıkarken elinde bir Haiti bayrağı taşıyor. Hazreti İsa'nın son yemeğinin betimlendiği bir başka resimde ise havarilerden Yehuda'nın teni diğerlerden daha koyu değil. Birçok resimde İsa'yı 30 gümüş sikkeye satan Yehuda diğer havarilerden daha koyu tasvir ediliyor. Kilisenin başrahibi ve müzik okulu müdürü Peder David César, en favori resmin Yehuda'nın uzun beyaz saçlı ve sakallı olduğu resim olduğunu söylüyor. Kilise ile Washington'daki Smithsonian Müzesi'nin ortaklığı çerçevesinde korumaya alınan bu üç duvar resmi, tekrar sergilenene kadar Haiti'de ısısı kontrol altında tutulan bir depoda saklanacak. 18 aylık proje geçen sonbaharda, resimlerin duvara nasıl tutturulduğunun ve resmedilirken hangi malzemelerin kullanıldığının incelenmesiyle başladı. Duvara zayıf bir harçla iliştirildiği ve eski tip tempera boyası kullanıldığı tespit edildi. Zarar gören diğer 11 duvar resmi tamamen yok olmuş durumda. Smithsonian Müzesi'nden uzman Stephanie Hornbeck, "Depremde düşen resimlerin sadece kalıntılarının yüzde 10'u elimizde. Yapılacak hiçbir şey yok" diyor. Duvar resimlerini korumak için ahşap kirişler, kalay iskelet ve plastik kullanılıyor. Henüz yeniden inşa çalışmalarının görülmediği bu şehirde resimler için yapılanlar insanları mutlu ediyor. César, "Benim bütün kimliğim burada" diyor. Yeniden inşa bu şehirde binalardan çok daha fazlasını kapsıyor. Ülkenin sanatsal yaşamı yeniden inşa ediliyor. Kilise, 1861'de bu ülkeye gelen 2 bin kadar ABD'li siyahîye liderlik yapan James Theodore Holly tarafından inşa edildi. Kuzey Carolina'daki Duke Üniversitesi'nden Tarihçi Laurent Dubois, "O ve oğulları, Haiti'nin ilk ulusal kilisesini kurdu" diyor. Duvar resimlerini yapan 8 sanatçının da ABD'yle bir bağı var. Hepsi de 1943'te bu ülkeye gelen Amerikalı DeWitt Peters tarafından kurulan sanat akademisinde eğitim görmüş. César'a göre, Haitili piskopos ve rahipler sanatçılara ihtiyaç duydukları özgürlüğü verdi. Bazı Hıristiyanlar resimlerde Voodoo inancına atıflar olduğunu söyledi ancak çoğu Haitili ve birçok sanat tarihçisi için bu duvar resimleri ülkenin en gurur verici kültürel eserlerinden. Deprem bu hazinenin çoğunu yok etti. Geride "Son Yemek", "Yerli Tören Alayı", "Hazreti İsa'nın Vaftiz Töreni" sağlam kaldı. Ancak 300 bin kişinin öldüğü depremin izi üçünde de görülüyor. César, diğer resimlerin de başarılı bir şekilde restore edileceğine inanıyor. Ülkedeki dini liderler, bu resimlerin sergileneceği bir park yapmayı düşünüyor. César'a göre bu, halkın yaralarını sarıp geleceğe odaklanması için gerekli. Enkaz yığınına bakarak, "Bununla yaşamamız gerekiyor. Bununla nasıl yaşayacağımızı öğrenmemiz gerekiyor" diyor.
DAMIEN CAVE