Uzayın Kâşifleri İş Arıyor

Şimdi ne olacak? Uzay mekiği programı sona ererken yakında herhangi bir yere uçma ihtimalleri giderek azalan NASA astronotları kendilerine bu soruyu soruyor. Endeavor uzay mekiğinin bugün fırlatılması bekleniyor. Son uzay mekiği Atlantis ise Haziranda fırlatılacak ve bütün koltuklar şimdiden dolmuş durumda. Turistlere uzay turu düzenlemek isteyen bir şirket için çalışan eski astronot Leroy Chiao, "Moraller epey düşük. Büyük bir belirsizlik dönemi yaşanıyor" diyor. NASA'nın insanlı uzay uçuşları programı Başkan Obama döneminde kesintiye uğradı. Uzay mekiklerini izlemesi düşünülen ve astronotları uzaya götürecek olan Ares I ve Constellation programları iptal edildi ve NASA alternatif geliştirmeleri için dışarıdan şirket tutuyor. Yani Amerikalı astronotlar şu birkaç yıl içinde Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki birkaç yer için birbirleriyle rekabet etmeye başlayacak ve oraya Rus Soyuz kapsülleriyle uçacaklar. NASA astronot dairesinin başında bulunan Peggy A. Whitson, "Bu engelin aşılacağı ve keşiflerin devam edeceğini umuyoruz. NASA daha önce de benzer dönemler yaşadı. Neler olacağını göreceğiz" diyor. Yalnızca geçen yıl 20 astronot NASA'da faal görevden ayrıldı. 2000 yılında 150 kişilik rekor kadrodan bugün geriye 61 kişi kaldı. O yıllarda NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu ve oraya giden mekiklere eleman yetiştirmeye çalışıyordu. Bu değişim, beş NASA uçuşunda bulunan ve Hubble Uzay Teleskobu'nun eli-ayağı olan John M. Grunsfeld gibi insanları büyük ölçüde etkiledi. Mayıs 2009'daki son uçuşunun ardından Grunsfeld Whitson'a, tekrar uzaya gönderilme ihtimalinin ne olduğunu sormuş. Grunsfeld, "Bana karşı dürüsttü. Sıfıra yakın olduğunu söyledi" diyor. Öyle olunca Ocak 2010'da NASA'dan ayrılmış ve Hubble Teleskobu'nu işleten Baltimore'daki Uzay Teleskop Bilimi Enstitüsü'nün müdür yardımcısı olmuş. Deniz Kuvvetleri'nden Albay Scott D. Altman da NASAnın uzay mekikleriyle dört kere uçtu. Fakat 1 metre 93 santimetre boyunda olduğundan Rusların kullandığı Soyuz kapsülüne sığmıyor. Dolayısıyla artık Maryland'de NASA için mühendislik işleri yapan ASRC Araştırma Ve Teknoloji Çözümleri'nde çalışıyor. NASA astronotlara iş vermeyi sürdürecek, ama Albay Altman'ın kuşağından olanlara değil. Whitson, NASA'nın önümüzdeki bir veya iki yıl içinde 6 ila 12 yeni astronotu işe alacağını belirtiyor. Eğer NASA uzay istasyonundaki görev dönemlerini altı aydan dört aya indirirse astronot ihtiyacı daha da artacak.Bu arada, astronotların NASA dışındaki iş imkânları küçük de olsa artıyor. İşadamı Richard Branson'un imparatorluğunun bir parçası olan Virgin Galactic, önümüzdeki yıl uzay turlarına çıkma ihtimali olan SpaceShipTwo adlı roket uçağı için üç uzay pilotu arıyor. Gerçi SpaceShipTwo yerçekimsiz ortama yalnızca birkaç dakikalık geçişler yapacak, fakat başka şirketlerin (örneğin Boeing ve SpaceX olarak da bilinen Space Exploration Technologies Corporation) Uluslararası Uzay İstasyonu ve başka yerlere uçabilecek uzay araçları geliştirdiği biliniyor. Astronot topluluğuna 1998'de katılan Garrett E. Reisman, Martta NASA'dan ayrılarak SpaceX'e katıldı. Reisman uzayda üç aydan fazla vakit geçirmiş ve uzay istasyonunun robot kolunda çalışmıştı. 43 yaşında olan Reisman, "Astronotluk dünyanın en güzel işi. Oradan kendi isteğimle ayrılmak çok, ama çok zor oldu" diyor. Reisman NASA'da kalsaydı uçma şansı bulabilirdi ama o yine de yoluna devam etmeyi tercih etti. O şimdi uzay istasyonuna yolcu ve yük taşıması amaçlanan birer roket (Falcon 9) ve uzay aracı (Dragon) üstünde çalışıyor. "Bir uzay gemisi tasarlamak her mühendisin hayalidir. Uzay uçuşlarında altın çağa girmek üzere olduğumuzu düşünüyorum. Ve bunda ben de yer almak istedim" diyor Reisman. NASA'dan yaş veya fırsat yetersizliğinden ayrılan her astronotun yerini dolduracak sayısız genç aday var. Koşulları son derece sıkı olan bu iş hâlâ hayalleri süslüyor. NASA'ya göre astronot adayları uzay elbisesi ve spor ayakkabılarıyla üç havuz boyu yüzebilmeli. Fen bilimleri veya matematikte lisans diploması da tercih sebebi. Uzay istasyonunda çalışmak isteyenler için koşullar daha da sıkı. Bunun için Rusça konuşabilmeli, robot bilimini bilmeli, uzay yürüyüşü için eğitim almalı ve uzayda altı ay geçirebilecek kadar sağlıklı olmalısınız. Bir uzay mekiğinin komutanlığını yapan ikinci kadın astronot, Hava Kuvvetleri'nden Albay Pamela Ann Melroy, "Uzayda olmak büyülü bir yerde olmaya benziyor" diyor. Sayısı azalan uçuşların komutanlığı için astronotlar arasında kıyasıya bir yarış olacağını anlayan Melroy 2009'da NASA'dan ayrılmış. "Şanslı birkaç kişiden biri olmayı umarak ortalıkta dolaşmak istemedim" diyor. Ares I'de uçma şansını yitirmesinden dolayı hâlâ üzgün olan Melroy, "Gidebilseydim harika olurdu" diyor.