Çin'de Cinsiyet Devrimi

Wu Zheng, Arkadaşı Charlene Lee'yle tanıştıktan kısa süre sonra onu Pekin'de sokak ortasında öperek dehşete düşürmüş. 30 yaşındaki Lee, "'Siz burada bunu yapabiliyor musunuz?' dedim. Biz Singapur'da muhafazakârızdır. Orada böyle şeylerden korkarız" diyor. Pekin'in yerlisi olan 30 yaşındaki Wu, Lee'ye doğru gülümseyerek, "Bana göre bir sorun yoktu" diyor. Bugün Çin'de lezbiyenler, otuz yıldır süren hızlı ekonomik büyümenin ve köklü sosyal değişimlerin bir sonucu olarak oldukça serbestler. Gerçi bunda, erkeklere kadınlardan çok daha değer veren bir toplumda yaşamanın da payı var. Bu görünmezlik kılıfı sayesinde lezbiyenler, Çin'deki milyonlarca nüfuslu dev şehirlerin kimliksizliği içinde yaşamaya ve sevmeye alan bulabiliyorlar. Çin Sosyal Bilimler Akademisi'nden sosyolog Li Yinhe, "Bana göre kadın eşcinseller erkek eşcinsellerden daha çok hoş görülüyor. Çin çok ataerkil bir toplum, bir erkeğin eşcinsel olması insanlar için büyük bir utanç" diyor. Yinhe, "Geleneksel toplumlar bazı bakımlardan kadınları görmezden geldiği için onlara bazı özgürlükler de tanıyor. Ama bu özgürlük illa güç demek değildir" diye ekliyor. Çin'de erkek eşcinseller gibi lezbiyen çiftler de yasal olarak evlenemiyor ve aile kuramıyor. Zaten akrabalar da buna çoğunlukla karşılar. İnternette cinsel oyuncak işine girmeyi tasarlayan Wu, "Çinliler insanların lezbiyen veya gey olmasını kabul edebiliyor, ama ancak ailelerinden değillerse" diyor. Lezbiyen belgesel yapımcısı Ming Ming, "Çin çok acayip. Bir şey hakkında konuşmuyorsanız o yok sayılıyor. Ama tabii o kadar basit değil. Evlenme baskısı çok büyük" diyor. Soyu sürdürmek geleneksel olarak erkeklerin görevi. Fakat fiiliyatta, diyor Ming, "bir kız çocuğunun evlenmemesi aile için bir yüzkarasıdır". Lezbiyenlerin üstünde çocuk yapma baskısını artıran faktörlerden bir başkası da Çin'deki tek çocuk uygulaması. Lezbiyenlik ülkede 1997'ye dek tabuydu. Bugünse büyük şehirlerin çoğunda lezbiyen barları görülebiliyor. Pekin ve Şanghay'da eşcinsel onur etkinlikleri, iptal edilmesin diye, kapalı yerlerde düzenleniyor. Devlete bağlı medyada lezbiyenlik tartışılıyor ve resmi Legal Daily gazetesinde, lezbiyenlerin yarısının akraba veya eşlerinden şiddet gördüğü hakkında bir anket bile yayınlanabiliyor. Pekin'de Yarım Düzine adlı barda haftalık ders ve tartışmalar düzenleyen Lala Salon'un organizatörü An Ke, "Değişim giderek hızlanıyor.70 yaşında olanlar, 50 yaşında olanlar ortaya çıkmaya başlıyor" diyor. Ming ve partneri Shi Tou, Çinli lezbiyenler hakkında 2012'de çıkması beklenen bir belgesel çekiyor. Belgeselin adı "Şekerli Tatlı". 42 yaşındaki Shi, Çin'in lezbiyenler hakkındaki uzun metrajlı ilk filmi olan ve 2001'de Venedik Film Festivali'nde gösterilen "Balık ve Fil"de rol almıştı. Dediğine göre barlarda lezbiyen konulu filmlerin gizlice gösterimi yapılabiliyor. Lezbiyen devlet yetkilileriyse filme çekilmeyi kabul etmemişler. Shi, eşcinselliği açığa vurmanın kamudaki iş fırsatlarını öldürdüğünü aktarıyor. Lezbiyenliğin Çince'deki argosunu kullanarak, "Ülkede lalalar hakkında çok az şey biliniyor" diyor. Yine de ilgi giderek artıyor. Salonda, adının Vagas olduğunu söyleyen 18 yaşındaki genç bir kız, eskiden gey evliliğini "pek önemsemiyordum, ama bence artık ihtiyacımız var. Sadece benim için değil, herkes için. Korunmaya ihtiyacımız var" diyor. Mart'ta yapılan bir internet anketine göre, Çinlilerin dörtte biri eşcinsel evliliği destekliyor. Yasalar bir engel, fakat kırsal kesimde muhafazakârlaşan ailelerin tutumu da öyle. En batıdaki Sincan bölgesinden Müslüman Hui azınlığına mensup 34 yaşındaki Wu Zi Pekin'de aşçıbaşı olarak çalışıyor. 17'sinde evden ayrılmış. "Kalsaydım evlenmem gerektiğini anlamıştım" diyor. Bölgenin başkenti olan Urumçi'de bir kadınla sekiz yıl yaşadıktan sonra partneri aile baskısına dayanamayıp bir adamla evlenmiş. Wu, kendi ailesinin de evlenmesi için ona baskı yaptığını söylüyor. Ertesi yıl eve döndüğünde annesine, "Tamam, evleneceğim, ama bir kadınla" demiş. Annesi ters tepki vermemiş. Wu, "Belki yedi çocuğu daha olduğu içindir" diyor. Birçok lezbiyenin evlendiğini belirten Wu, "Yüzde 80 oranla. Sonra birbirlerini aldatıyorlar. Lezbiyen dünyasında işler çok karışık". 35 yaşındaki Xue Lian, bir köyde 65 yaşındaki babasıyla yaşıyor. "Lichuan'da başka lezbiyen var mı bilmiyorum. Varsa da sanırım durumlarını gizleyip evleniyorlar. Ben yapamam. Bana tecavüz gibi geliyor" diyor. Lian, bir zamanlar ameliyatla cinsiyet değiştirmeyi düşünmüş. "Böylece kendi memleketimde kız arkadaşım olabilirdi" diyor. Ama 2006'de internette gezinince fikrini değiştirmiş. "Bir köprü yakınında buluşan Nanjing'deki lezbiyenleri okuyunca kendime bir yer bulabileceğimi hissettim" diyor. Aynı yaz "Dışsal İnsan" adıyla bir blog oluşturmuş. Xue dul babasını bırakmak istemese de, "Ya babam ya da ben mutsuz olacağız" diyor Geçen gün evlerinde öğle yemeği yerken babası, "Xue iyi bir kız. Ama söz dinlemiyor. Evlenmiyor" demiş. Xue'yse sonrasında gözü yaşlı bir şekilde, "Bencil olduğumu düşünmüyorum. Ama aşk bencildir" diyordu. Pekin'de yaşamak isteyen Xue şimdilik hat sanatında teselli buluyor. Pekin'in yerlisi olan Wu da Singapur'a dönmek istiyor. Orasının daha açık olduğunu söylüyor. "Orada yaşarken tamamen 'dışarıdaydım'. Ama burada öyle değil" diyor.