En Büyük Elmaslar Artık Çin'e Gidiyor

Kameraların sevgilisi Gisele Bündchen, bu büyük gece eğlencesinde Van Cleef & Arpels marka elmaslar takıyordu. Kapak kızı Shalom Harlow, Harry Winston marka elmaslar, Madonna da Cartier mücevherleri takmıştı. Oysa bu değerli taşların hiçbiri onların değildi. Metropolitan Sanat Müzesi New York Kostüm Enstitüsü'nün Mayıs'taki galasına katılan gösteri dünyasının bu ünlüleri, mücevherleri sadece ödünç almıştı. Ama o gece, önemli büyüklüğe sahip taşların ticaretinde muhtemelen en büyük oyuncu olan Laurence Graff'a ait çok az mücevher vardı. Graff'ın ABD'deki faaliyetlerini yöneten Henri Barguirdjian, "Graff mücevherlerini sahipleri takar. Mücevhere 1 milyon dolar verdikten sonra küçük bir mankenin bunu takmasını ister misiniz?" diyor. Graff Elmasları'nın perakende kolu, Londra'daki lüks mağazalardan güney Afrika'daki çakıllı elmas madenleriyle Belçika Antwerp'te ve diğer yerlerdeki elmas kesme odalarına kadar uzanan imparatorluğun sadece bir parçası. Londra Mayfair'deki Albemarle Caddesi'nde bulunan genel merkezin altında, bir dizi atölye var. Graff'ın tüm dünyada sattığı mücevherleri, buradaki 170 çalışan üretiyor. Şirket sahibi Graff şimdilerde, sayıları her yıl artan milyarderleriyle bu alanda ABD'nin hemen ardından gelen Çin'e giriyor. Graff Çin'in cazibesini açıklarken, "Yeni zenginlere yaptığımız satış miktarı eski zenginlere yaptığımızdan daha fazla" diyor. Graff yıllarca birçok önemli taş sattı. Bunlar arasında 244 karatlık beyaz elmas Magnificence ve 78 karatlık sarı elmas Maharajah da var. Graff Elmasları hırsızların 2009'da Mayfair'deki mağazadan 65 milyon dolarlık taş çalmasıyla manşetlere çıktı. Bu İngiltere tarihinin en büyük mücevher soygunuydu. (Mücevherler bir daha bulunamadı.) Bugün Graff'ın sunduğu ürünler arasında, Afrika ülkesi Lesotho'daki Letseng Madeni'nden 12,4 milyon dolara aldığı, 603 karatlık işlenmemiş taş Lesotho Promise'in kesilmesiyle yapılan, 26 taştan oluşan gerdanlık da var. Şirket şimdi bu kolyeye 60 milyon dolardan fazla değer biçiyor. Graff son üç yılda, dört elmasa 100 milyon dolardan çok para harcadı. İşlenmemiş büyük taşlar alarak daha çok kâr edebileceğini söyleyen Graff, "İşlenmemiş taş alıp cilalayarak belli bir piyasa fiyatına ulaştırmaktan para kazanıyorum" diyor. Tüm dünyadaki 32 mağazadan oluşan ağı denetleyen Graff, halka açık madencilik şirketi Gem Diamonds'ın yüzde 12.14'ünü elinde tutuyor ve yüzde 51'ine sahip olduğu elmas kesip cilalayan Güney Afrika Elmas Şirketi'ni (Safdico) yönetiyor. Safdico'nun Johannesburg, Antwerp, Mauritius ve Botswana gibi yerlerde 520 çalışanı var. Graff'ın müşterileri arasında Oprah Winfrey, Arnold Schwarzenegger, Denzel Washington, Victoria Beckham ve Danielle Steel bulunuyor. Ancak 73 yaşındaki Graff, "Şöhretler büyük alım yapmıyor. Bu tarz servetleri yok" diyor. Piyasada giderek etkili olan para artık Çin'den geliyor. Uzmanlar Çinlilerin elmas (özellikle de renkli elmas) talebinin arttığı konusunda hemfikir. Doğu Asya'da üç mağazası olan Graff, Çin'de ve Tayvan'da birer mağaza açmayı planlıyor. Tabii Çin'le ilgilenen tek şirket onunki değil. Rekabet onun için bile acımasız. Çin'de iki mağazası olan DeBeers, bu yıl üç mağaza daha açacak. Tiffany & Company, Çin'deki 15 mağazasına yenilerini eklemeyi planlıyor. Graff Manhattan'ın Yukarı Doğu Yakası'ndaki zarif mağazasında otururken, 2010 yılının imparatorluğu için iyi geçtiğini söylüyor. Şirketlerinin dünya çapında yaklaşık 1 milyar dolarlık satış yaptığını belirtiyor. Bunun 437 milyonu, vergi sonrası 64 milyon dolar kâr eden, şirketin perakende kolu Graff Elmasları'ndan geldi. Faaliyetlerine ait bilançoda, Safdico'ya ek olarak toptan elmas ticareti yapan Diamond Works'teki hissesi de var. Bu iki şirket, AE Holding şemsiyesi altında. Bunların tümü, vergi cenneti olarak bilinen ülkelere kayıtlı. Geçen yıl bu şirketlerden elde edilen gelirin 550 milyon doları bulduğunu söyleyen Graff, kâr marjlarının perakende işine kıyasla çok daha küçük olduğunu belirtiyor ama ayrıntı vermiyor. Tüm bu işler ona çok para kazandırdı. Londra'da çıkan Sunday Times gazetesine göre, 2010'da serveti 3,2 milyar dolardı. Graff 11 yıl önce İngiltere'de oturmaktan vazgeçerek gelir vergisinin İngiltere'ye göre çok daha az olduğu İsviçre'ye taşındı. Graff servetini elmas satarak yapsa da, mütevazı bir geçmişe sahip. Doğu Avrupa'dan gelen Yahudi göçmeni bir ailenin çocuğu olarak hayatın çok zor olduğu doğu Londra'da büyümüş. "Çocukluğumdan itibaren Yahudilerin elmas satın aldığı Black Lion Yard adlı küçük alanı görüyordum" diyen Graff, insanların paralarını güvenli olarak gördükleri bir şeye yatırmak istediklerini belirtiyor. Graff, "Bu hep böyle olmuştur. İster geçmişte dünyanın değişik yerlerindeki kraliyet ailelerinde olsun isterse günümüzde, insanlar ellerindeki paranın hiçbir değeri olmadığından kaygılanınca, değerlenecek varlıklar almak ister. İnsan her an işlerin kötü gidebileceğinin farkına varınca, daha güvenli yatırımlar istiyor" diyor.