Doğanın Maddi Değeri Nedir?

California'daki Stanford Üniversitesi'nden Biyoloji Profesörü Gretchen Daily, 1991 yılından beri uzun vadeli ekolojik değişiklikleri gözlemlemek amacıyla tropiklerin en kapsamlı çalışmalarından birini yürütmek için Kosta Rika ormanlarını sık sık ziyaret ediyor. Daily, "Biyofiziksel ve parasal açıdan ormanı ve vahşi yaşamı korumanın değerini belirlemeye çalışıyoruz" diyor. 46 yaşındaki Daily, araştırmalarını genişleterek onlara küresel bir boyut kazandırdı. Daily, "doğal sermaye"nin (insan yaşamı için gerekli olan doğadaki ürünler ve hizmetler) değerini ölçerek çevreyi korumaya ve bu faydaları şirketlerin ve hükümetlerin hesaplarına dâhil ederek finanse etmeye yönelik dünya çapında artan girişimlerin öncülerinden biri. Dai ly'nin doğal sermayeye ilgisinin bir bölümü, Kosta Rika'daki araştırmalarından kaynaklanıyor. Burada Çevre Hizmeti Ödeneği isimli yenilikçi bir hükümet programı Daily'nin ilgisini çekti. 1990'larda başlatılan ve toprak sahiplerine ağaçları kesmek yerine ormanları korumaları için ödeme yapan program, Kosta Rika'daki ormansızlaşma oranının önemli ölçüde azalmasına katkıda bulundu. Kosta Rika programı Daily'ye 2006'da Doğal Sermaye Projesi'ni başlatması için ilham verdi. Girişim Stanford Üniversitesi, Minnesota Üniversitesi ve iki çevre kuruluşu, Doğayı Koruma Kuruluşu (Nature Conservancy) ve Dünya Doğa Vakfı'nın (WWF) öncülüğünde yürütülüyor. "Ekosistem hizmetlerini" ticarete, topluma ve hükümet kararlarına dâhil ederek geleneksel koruma yöntemlerinin değiştirilmesi amaçlanıyor. Doğadan sağlanan bu faydalar (selleri önleme, ekinlerin tohumlanması, karbon depolama, vs.) geleneksel iktisat denklemlerinin bir parçası değil. Minnesota Üniversitesi'nden Çevre Ekonomisi Profesörü Stephen Polasky, "Şu anda temiz hava ve temiz su gibi önem verdiğimiz ekosistem hizmetlerinin çoğunun maddi bir karşılığı yok" diyor. Daily doğanın değerini ölçmek için yeni araçlar gerektiğini söylüyor. "İnsanlar için gerekli olan doğa ürünleri ve hizmetlerinin değerini ölçmek amacıyla InVEST (Ekosistem Hizmetleri ve Takasların Entegre Değeri) isimli bir yazılım programı geliştirerek işe koyulduk" diyor. Yazılım çevreyle ilgili çeşitli senaryoların karşı laştırılmasını mümkün kılıyor. Sulak bir araziyi kurutmanın ya da mangrovlarla dolu bir sahil şeridini temizlemenin gerçek maliyeti nedir? InVEST değiş-tokuşları biçimlendiriyor ve politikacıların seçimlerinin yaratacağı etkileri anlamalarını sağlıyor. Doğal Sermaye Projesi (NatCap) şu anda Latin Amerika, Afrika, Asya, Pasifik ve Kuzey Amerika'da yürütülüyor. Çin'de NatCap, doğal sermayeyi korumayı amaçlayan iddialı bir program için hükümetle birlikte çalışıyor. Ormansızlaşma 1998'de şiddetli sellere yol açınca, Çin büyük miktarda tarım alanını yeniden orman ve otlağa çevirmek üzere 100 milyon dolar ayırdı. Hükümet ülkenin yüzde 25'ini kaplayan yeni bir rezerv ağı oluşturacak. InVEST yazılımının geliştirilmesi ve test edilmesine yardım etmek için yoğun çaba sarf ediyor. Rezervler sellerin kontrol altına alınmasına, sulama ve içme suyu kaynaklarına, hidroelektrik üretimine, biyo-çeşitliliğe ve iklim dengesine katkıda bulunacak. NatCap InVEST'i şimdi de Google Earth'e taşıyor. Google'un hayır işlerini yürüten Google.org yaklaşık yedi ay önce dünya yüzeyinin uydu görüntülerinin de içinde bulunduğu, yeryüzündeki çevresel değişiklikleri küresel boyutta izleyip ölçen bir araç çıkardı. Luis Solórzano, San Francisco merkezli çevre grubu Gordon ve Betty Moore Vakfı'nın çevre bilimi programının direktörü. Daha önce Google Earth'te çalışan Solórzano, aracın değişiklikleri kaydedip bilim insanlarının toprak verimliliği, erozyon ve ormansızlaşma gibi konularda tahmin yürütmesini sağlayabileceğini söylüyor. "Bu, politikacıların mantıklı kararlar vermeleri için gerekli olan bir araç" diyor. Daily'nin çalışmaları, Birleşmiş Milletler gözetiminde geliştirilen Milenyum Ekosistem Raporu'nun 2005 yılında yayınlanmasıyla aciliyet kazandı. Rapor, insanların yol açtığı hızlı ekolojik değişiklikler yüzünden yeryüzündeki yaşam çeşitliliğinin "önemli ölçüde ve telafi edilemez şekilde" zarar gördüğünü ve dünyadaki ekosistemlerin üçte ikisinin azalmakta olduğunu ortaya çıkardı. Daily, "Biyo-çeşitlilikteki azalma, kalıcı. Ve bu, göz göre göre gerçekleşiyor. Sağlam kanıtlarla doğanın değerini ve onu kaybetmenin bedelini anlatmak zorundayız. Bir sonraki asteroit dünyaya çarpana kadar, bilinen yaşamın gidişatına dair topluca karar verenin insanoğlu olacak olması inanılmaz bir şey" diyor.