Hizmetçi Robotlar İçin Beklememiz Gerekiyor

Bedford, Massachusetts - Robotların günlük hayatı kolaylaştırma vaadi biraz gecikti. IRobot Şirketi CEO'su Colin M. Angle, 1960'lardaki "Jetgiller" çizgi filminde fırfırlı önlük takan metal hizmetçi Rosey'nin, "geleceğin robot çağı" beklentisini oluşturduğu ama bunun üzerinden 50 yıl geçtiğini söylüyor. Şirket şimdi iPad veya Android tablet beyne sahip, gezinmek için Xbox hareket algılayıcıları kullanan, 1.5 metre boyundaki Ava'yı üretti. Boston yakınlarında faaliyet gösteren iRobot, önemli bir robot üreticisi olarak öne çıktı. Disk şekilli Roomba elektrikli süpürgelerden milyonlarca satan şirketin bomba imha robotları, Irak ve Afganistan'da kullanılıyor. Şirket şimdi, uzaktan ofis işleri yapabilen ve ileride belki de daha çok ev işini halledecek robotlar üretmek için, video ve bilgi işlemdeki yeniliklerden yararlanıyor. IRobot Asya ve Avrupa'da bulunan ve çoğunlukla bu yeniliklerin ekonomiye yararlı olacağına inanan hükümetlerce desteklenen şirketlerin artan rekabetiyle karşılaşıyor. Ama uzmanlar iRobot'un birkaç önemli patente ve robotlar için pratik kullanımlar bulma ve onları pazara sunmakta güçlü bir deneyimine sahip olduğunu belirtiyor. IRobot Ocak sonunda, doktorların inme geçirenleri bilgisayar ekranını kullanarak uzaktan tedavi etmesini sağlayan InTouch Health şirketiyle işbirliğini genişletti. Texas Instruments da geçenlerde iRobot'a robotları daha interaktif yapabilen ve maliyetlerini azaltan güçlü yeni işlemciler vereceğini açıkladı. Texas Instruments'ın işlemci biriminin başkan yardımcısı Remi El-Ouazzane, "Robot teknolojisi piyasası patlamak üzere" diyor. Angle'ın sektörün cazibesini artırma umutları, endüstriyel ve askeri kullanımlar ile oyuncakların ve başka özel ürünlerin ötesine geçmeye çalışan diğer robot şirketlerince de paylaşılıyor. Robotları insan davranışını taklit etmek üzere programlamak hâlâ zor. Ama tabletlerin basit dokunmatik kumanda olarak kullanılması, artan sayıda yazılımcıyı çekiyor. Bu yazılımcılar video konferansı geliştiren, mobil satış elemanı sağlayan ve yaşlıların kendi evlerinde daha uzun yaşamasına yardım eden uygulamalar hayal ediyor. Bu çabaların merkezindeki yeniliklerin sahibi teknoloji devleri (Apple, Google, Microsoft ve yarı iletken şirketleri) de işleri ilerletiyor. "Ava beni en çok heyecanlandıran ürünlerimizden birisi" diyen 44 yaşındaki Angle, robotun önümüzdeki yıla kadar gerçekten çalışmaya hazır olmayacağı uyarısını yapıyor. Angle, Ava'nın ilk modellerinin on binlerce dolara mal olacağını hesaplıyor. Şirket bu yüzden, California merkezli InTouch Health'le beraber öncelikle tıbbi uygulamalara odaklanıyor. zaten hastanelerde InTouch'ın video bağlantılı robotlar var ve bunlar, uzmanların yetişemediği acil durumlarda birçok hayat kurtardı. Ama doktorların hastaları görmek için bu robotları kumanda koluyla sürüp yönetmesi gerek. Angle'a göre tablet ekranına bir kez dokunulunca doğru odaya giden Ava, doktorları kumandadan kurtaracak. Ava'nın kısmen Xbox için üretilen Microsoft 3-D hareket algılayıcılara dayalı haritalama sistemi, robotun hastanın yatağına rahatça yaklaşmasını sağlıyor. Angle işadamlarının sonunda, robot ları kendi lerini temsi len toplantı lara gönderebileceklerini ve Ava'nın başlığındaki kablosuz bağlantı vasıtasıyla konuşup ortamı izleyeceklerini, hatta robotu özel konuşmalar için kullanabileceklerini düşünüyor. Fiyatı Angle'ın düşündüğü gibi tüketicilerin verebileceği düzeye iner ve kollar eklenirse, Ava ilaç dağıtabilir hatta kokteyl servisi yapabilir. IRobot'un 2008'de 756 bin dolar olan geliri geçen yıl 40 milyon dolara fırladı ama Angle, şirketin askeri satışlarının bu yıl yüzde 20 kadar düşmesini bekliyor. Frank Tobe adlı uzman, Ava'nın gelişip nesneleri elle tutana dek sınırlı kullanıma sahip olacağını söylüyor. Ancak Tobe, InTouch ile olan işbirliğinin iRobot'a, çok ihtiyaç duyduğu sağlık sektörüne girişi sağladığını belirtiyor. IRobot, InTouch'a 56 milyon dolar yatırmayı planlıyor. Tobe'a göre bu iki şirket, teknolojilerini birleştirip çok daha düşük maliyetli cihazlar üreterek daha çok satış yapabilir. Angle'ın MIT'ten (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) Rodney Brooks ile yaptığı ilk robotu Genghis (Cengiz), sadece 156 bitlik hafızaya sahip, böceğe benzer bir yaratıktı. Cihaz, robotların birkaç basit kurala uyacak şekilde programlanabileceğini gösterdi. Aynı iki kişi daha sonra, "insanların hayatına her gün giren robotlar yapmak" için MIT mezunu Helen Greiner ile 1991'de iRobot'u kurdu. Ama her şeyin bir araya gelmesi, Roomba elektrikli süpürgenin piyasaya çıktığı ve Afganistan'daki tehlikeli mağaraları kontrol edebilen robotlara yönelik acil askeri talebin geldiği 2002'de oldu. Ağırlığı 23 ile 27 kg arasında değişen Packbots adlı bu robotlar, yol kenarındaki bombaları etkisizleştirerek Irak'ta da önem kazandı. O zamandan beri, maliyeti 350 ile 600 dolar arasında değişen Roomba'nın yeni modellerinin satışı, özellikle yurtdışında hızla arttı. Şirket, banyo zemini temizleme robotu Scooba'yı 280 ile 500 dolar arası fiyattan satmaya başladı. Ayrıca askerlerin binalara girmeden önce pencereden içeri atabileceği, video kameralı hafif robotlar geliştirdi. Yeni 2 kiloluk minik FirstLook modeli, Afganistan'da deneniyor. Angle'a göre hedef, daha bağımsız çalışabilen veya "uzaktan mevcudiyet" sağlayan robotlar yapmayı sürdürmek. Angle robotların kollara ve daha keskin bir görüşe sahip olacağı günü kendisinin de merakla beklediğini söylüyor. Angle, "Parti sırasında robotun yüzleri tanıması, içki siparişlerini toplayıp mutfağa dönerek içkilerle geri gelmesi ve o kişileri bulup içkileri dağıtması fikrini ben de seviyorum" diyor.

CHRISTOPHER DREW