Ormanın Ortasında Kony'nin Peşinde

OBO, Orta Afrika Cumhuriyeti - ABD'ni askeri tarihindeki en tuhaf eşleşmelerden birisi bu olmalı. ABD'nin seçkin Özel Harekât askerlerinden yüz tanesi, gece görüş dürbünleri ve uydu görüntüleri yardımıyla, peruk takan ve tuhaf konuşan Joseph Kony adlı kaçak bir isyancı komutanı bulmaları için Afrikalı askerlere yardım ediyor. Kony bir grup çocuk asker ve düzinelerce çocuk gelinden oluşan haremiyle, yıllardır balta girmemiş ormanda saklanıyor. Kony'nin nerede olduğunu kimse bilmiyor. Ama Yeşil Bereliler, Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki ileri harekât merkezi Obo'da haritaları inceleyip köylülerle konuşuyor. Onlara göre en büyük sorun, Kony'nin faaliyet gösterdiği, Afrika'nın tam ortasında bulunan ve Amerikan malı aygıtların çoğunu işe yaramaz hale getirecek kadar engebeli olan California büyüklüğündeki arazi. Güneşi gizleyen engin ağaçları, bitmek bilmeyen kilometrelerce uzanan fil otlarını, bağırsak gibi kıvrılan, girdaplı ve timsahla dolu (bu timsahlardan biri, geçenlerde askeri birlikteki Ugandalı bir askeri yedi) kahverengi nehirleri kafanızda canlandırın. Kony'nin aranmasına yardım eden ortak Amerikan birliğinin komutanı, deniz komandosu Yüzbaşı Ken Wright, "Bu iş kolay olmayacak" diyor. Ancak Amerikalıların buraya gelmesinden sonraki birkaç ayda, Kony'nin yaklaşık 300 savaşçıdan oluşan ordusunda çatlaklar belirdi. Kony yalnızca birkaç yıl önce yönettiği, savaşçılarının bütün bir kasabaya pusu kurarak yüzlerce kişiyi kesip öldürdüğü katliamları artık yapamıyor. ABD'li yetki li ler, Kony'nin silahlı yardımcılarının küçük ve umutsuz gruplara bölündüğünü ve önceden kaçırdıkları, ormanın daha da derinliklerine girerken kendilerine ayak uyduramayan kadın ve çocukların çoğunu serbest bıraktıklarını söylüyor. ABD'liler çatışmaya katılma niyetleri olmadığını vurguluyor. "Bu tamamen bir danışmanlık ve yardım görevi" diyen Yüzbaşı Wright'a göre amaç, Afrikalı askerlerin yeteneklerini artırmak. Sahraaltı Afrika'daki hiçbir ABD askeri projesi, Kony'nin takibi kadar ilgi ve yüksek beklenti yaratmadı. Bu kısmen, Kony'nin kötü bir şöhret kazanan ele geçirilemezliğini ve gaddarlığını konu alan ve YouTube'da birkaç gün içinde on milyonlarca kişi tarafından izlenip rekor kıran "Kony 2012" videosundan kaynaklanıyor. Kony 25 yıldan uzun bir zaman önce, Uganda'nın kuzeyindeki bir köyde Katolik bir papazın yardımcı l ığını yaparak ve anlaşılmaz şekilde konuşarak işe başladı. İnsanlar onun peygamber olduğunu söyledi . Uganda hükümetini devirmeyi ve ülkeyi On Emir'e göre yönetmeyi kafasına koyan Kony, Tanrı'nın Direniş Ordusu adlı isyancı örgütü kurdu. Ama Kony kısa sürede herkesle bozuştu. Savaşçıları yoksul köylüleri kesip öldürdü, binlerce çocuğu kaçırdı ve küçük birer ölüm makinesi olarak kullanmak için beyinlerini yıkadı. İçine, birinin adı "Sen Kimsin" olan ruhların girdiğini söyleyen Kony, genelde peruk ve kostüm giyiyordu. Uganda birlikleri 2006'da Kony'yi ülkeden kovup Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Orta Afrika Cumhuriyeti ve şimdiki adı Güney Sudan olan ülkenin birleştiği kanunsuz sınır bölgesine sürdü. ABD'nin kısaca Africom diye bilinen yeni Afrika komutanlığı Aralık 2008'de, Uganda'ya bir grup askeri danışman gönderdi ve Kony'nin Kongo'daki kampına yönelik bir saldırının planlanmasına yardım etti. Ama Kony daha Uganda savaş helikopterleri kalkmadan kaçtı. Belli ki gizlice haber almıştı. Daha da kötüsü, ordusu yakındaki köylerde yaşayan yüzlerce kişiyi intikam için katletti. ABD hükümeti , Uganda ordusunun kapasitesini artırıp Kony'yi bölgenin her yerinde kovalayabilmesi için, yarı gizli lojistik ve istihbarat operasyonunu yürütmeyi sürdürdü. ABD ayrıca kuzey Uganda'ya 500 milyon doları aşkın kalkınma yardımı verdi ve bu eski savaş alanını, yeni bankaları ve otelleriyle Uganda ekonomisinin canlı bir parçasına dönüştürdü. Ama Kony 2012 videosunu yapan savunma örgütü Görünmez Çocuklar dâhil birçok ABD'li, daha fazlasını istiyor. Bunlar Kongre'ye baskı yaparak, 2010 tarihli Tanrı'nın Direniş Ordusu'nun Silahsızlandırılması ve Kuzey Uganda Gelişme Yasası'nı çıkarttırdı. Yasa Başkan Obama'nın 2011 sonunda özel kuvvetleri yollamasına zemin hazırladı. ABD'li bir yetkili, "Bunun bitmesinin tek yolu var; ormanın derinliklerinde canını kurtarmak için koşturan Kony'nin sırtından vurulması" diyor.