ABD'nin Honduras'ta "Irak Stili" Uyuşturucuyla Mücadelesi

İleri operasyon karakolu Mocoron, Honduras - ABD ordusu son on yılın savaşlarından edindiği tecrübeyi, uyuşturucuyla mücadelesinde kullanıyor. Honduras hükümetinin yardımıyla Miskito Yerli Bölgesi'ndeki ormanın ortasında kurulan karakoldan uyuşturucu baronlarıyla savaşıyor. Bu bölgede biri yağmur ormanında, biri çayırlık alanda ve biri de kıyıda olmak üzere toplam üç tane "ileri operasyon" karakolu bulunuyor. Bu karakollardan her biri, Güney Amerika'dan ABD'ye kokain götüren uyuşturucu tüccarlarının yollarını kesmek üzere stratejik olarak yerleştirilmiş. Honduras, ABD'nin uyuşturucuyla mücadeledeki en son odak noktası. Meksika'nın uyuşturucu baronlarının üzerindeki baskısını artırması, ülkenin narkotik ticaretindeki aracı rolünü zayıflattı. Son yıllarda Venezüella ve Kolombiya'da üretilen kokainin yüzde 90'ı Orta Amerika üzerinden gidiyor. Bu kokainin üçte biri de Honduras üzerinden ABD'ye ulaşıyor. Dünyanın en yüksek kişi başı cinayet oranlarından birine sahip olan Honduras'ın geniş kesimleri devlet kontrolü altında değil. I ra k ve Afgani s tan'da ki operasyonlarının sonuna gelen ABD ise, o ülkelerde edindiği tecrübeyi Honduras'ta kullanıyor. ABD'nin yeni savaş stratejisi, yerli güvenlik güçlerinin desteğiyle sınırlı sayıda askerle ileri operasyon karakolları kurup kısıtlı hedefler doğrultusunda terörist veya kanundışı gruplarla mücadele etmeye dayanıyor. Bu değişim, Afganistan ve Irak'taki isyancılarla 10 yıllık mücadeleden öğrenilenlere dayanıyor. Büyük üslerden alınan askerler, ıssız ve militanlarla dolu yerlerdeki ileri karakollara yerleştiriliyor. Böylece savaş isyancıların merkezlerine kadar götürülüyor. Ancak Orta Amerika'daki operasyonlar ABD askerlerinin bu bölgede çatışmaya girmesini yasaklayan kurallara da uymak zorunda. 1980'lerde Honduras konuşlanan Amerikalı yetkili Oliver North, Nikaragua'daki isyancılara para ve silah yardımı yapması skandala yol açtığı için, Honduras'taki operasyonlar konusunda özellikle dikkatli olunması gerekiyor. Esk i d en ger ç ek l e ş t i r i l en u y u ş t u r u c u y l a mü c a d e l e operasyonlar ında, ist ihbarat görevlileri uyuşturucu taşıyan bir uçağın güzergâhını öğrendiği zaman başkent Tegucigalpa'daki Amerikan ve Honduraslı güvenlik güçleri helikopterle olay yerine gidiyordu. Uyuşturucu kartellerinin randevu noktalarına ulaşana kadar saatler geçtiği için, görevliler uçağın inişini, tonlarca kokainin kanolara yüklenip denizaltılara ve teknelere yüklenmesini izleyecek zamana sahip olamıyordu. Orta Amerika'ya gönderilmeden önce Albay Ross A. Brown, 2005 ve 2006'da güney Bağdat'tan sorumlu Irak'taki Üçüncü Süvari Alayı'nın Üçüncü Bölüğü'nün komutanıydı. Albay Brown şimdi de ABD ordusunun Orta Amerika'da konuşlu 600 askerinin başında. Aldığı emirlere göre Brown'ın görevi yerel yetkililere ve ABD'nin Uyuşturucuyla Mücadele Kurumu'na (DEA) destek vermek. Buradaki Amerikal ı askerlerin kendi lerini savunmak dışında ateş etmesi yasak. Ancak ABD ordusunun elindeki personel, helikopterler, istihbarat uçakları ve lojistik ekipmanları, ne Honduras'ta ne de ABD Dışişleri Bakanlığı veya DEA da var. Honduras Deniz Kuvvet leri Komutanlığı'ndan Pablo Rodríguez, kıyıdaki Puerto Castilla bölgesinde kurulmuş ileri operasyon karakolunun komutanı. Uyuşturucu tüccarlarının ele geçirilen korumalı araçları gösteriyor. Bu araçlar ABD Dışişleri Bakanlığı'nın mali yardımlarıyla tekrar döşendi ve şimdi uyuşturucu tüccarlarına karşı kullanılıyor. Rodríguez, "Elimizde uyuşturucu sevkiyatı konusunda iyi bir istihbarat olunca bile hızlı hareket etme kabiliyetimiz sınırlı. Hava desteği olmadan bir şey yapamıyoruz. ABD'nin burada olması bu yönden çok önemli" diyor. ABD Savunma Bakanlığı'nın bütçesi daraldıkça ABD'nin yurtdışında konuşlanmış birlikleri küçülüyor. Operasyonlar ise daha çok yerel hükümetle işbirliği yapan özel birliklere kalıyor. ABD'nin Orta ve Güney Amerika'daki askeri ilişkilerini yöneten Güney Komutanlığı'nın iki numaralı ismi Koramiral Joseph D. Kernan, "ABD'den gelen uyuşturucu talebi, kartellerle savaşan komşu ülkelerin sorunlarını ağırlaştırıyor. Bu yüzden onlarla uyuşturucuyla mücadele konusunda ortaklıklar kurmamız son derece önemli" diyor.

THOM SHANKER