Kaçırılmaya Karşı Sigorta Büyüyen Bir Sektör

Birçok ülkede fidye için insan kaçırma yaygınlaşıyor ve kurbanların bir bölümünü iş gezisine çıkanlar oluşturuyor. Meksika'daki istatistiklere göre 2005'ten 2011'e kadar adam kaçırma yüzde 300'den fazla arttı. Dünyadaki suç eğilimlerini izleyen ABD Dışişleri Bakanl ığı'nın internet sitesi, Venezüella'daki insan kaçırmalarda "kaygı verici artışların" yaşandığı, Pakistan'da da "dramatik boyutlardaki artışın sürdüğü" belirtiliyor. Fakat bu alanda veri toplamak zor olduğu için sorun göründüğünden daha vahim olabilir. Salıverilen rehinelerin birçoğu başka suçlularca da kaçırılmaktan korktuğu veya aynı suçu işleyebilecek yolsuz polislere güvenemediği için suç duyurusunda bulunmuyor. Sigorta şirketleriyse işlerinin açık olduğunu belirtiyor. Eski sigortacı Ana Paula Menezes, "İnsan kaçırma ve fidye işi sigortacılar için çok kârlı bir sektör" diyor. Sigorta poliçeleri kurbanların ailelerine destek veren ekiplerin (kurbanın yaşayıp yaşamadığıyla ilgili sorularından fidye pazarlığına kadar) hizmetini ve fidye parasını kapsıyor. İnsan kaçırma ve fidye sigortasında uzmanlaşan Griffin Underwriting firmasının başındaki Jeff Green, "Ailelere genelde 24 saat içinde bir görevli gönderiyoruz" diyor ve pazarlık sürecini şöyle açıklıyor: "Bu bir tarafın bir şey satmaya çalıştığı bir iş pazarlığına benzer. Siz de almak zorunda olduğunuzu biliyorsunuz. Fakat bir avantajınız var, o da tek alıcı olmanız. Alacağınız şeyin başka kimse için bir değeri yok". Bazı danışmanlar da fidye sigortasına sahip olmayan müşterilerle ilgileniyor. FBI'da uluslararası insan kaçırma baş müzakereciliği yapmış olan Georgetown Üniversitesi McDonough İşletme Fakültesi konuk profesörü Christopher T. Voss, "Bunun size maliyeti günde en az 3 bin dolar, üstelik peşin" diyor. Kaçırmaya karşı korunma eğitimi veren güvenlik şirketleri de var. Örneğin Miami'den Risks Incorporated adlı şirket, "terör, kaçırılma ve fidye dünyasının gerçekleri" hakkında 650 dolara kurs veriyor. Ayrıca, kaçırılmaya karşı bir bilgisayar uygulaması da var. Gözetleme ve takip ürünlerinde büyük bir firma olan BrickHouse Security, Executrac adlı yazılım (ürün 29.95, aylık abonelik 19.95 dolar) için "her Blackberry ve akıllı telefonu acil durum düğmesi olan gizli bir GPS izleme cihazına çeviren etkili, görünmez bir uygulama" diyor. Gerçi izleme teknolojisine çok güvenmeyenler de var. Voss'a göre insan kaçıranlar "telefonların izlenebildiğini artık iyi biliyor". İşte riskli ülkelere gidenler için onun verdiği öğütler: "İlk iş olarak sizi kaçırmak istedikleri noktadan uzaklaşmaya çalışın". Voss, sizi kaçıranlardan kurtulmaya çal ışmanın mantıklı olduğunu savunuyor. "Bu insanlar genelde peşinize düşmez. Arkanızdan koşmazlar. Size ateş de etmezler. Muhtemelen zaten ıskalayacakları bir hedef için mermi ziyan etmezler" diyor. Voss'un bu kanaate varmasında Harvard Üniversitesi Kennedy School of Government'tan bir sınıf arkadaşı etkili olmuş. Deniz Kuvvet leri'nde eski bir özel harekât eğitmeni olan o arkadaşın sözleriyle, "Biz özel harekâtçılar insanla r ı bir ülkeden başka birülkeye naklederken onları aslında kaçırıyoruz. Bu işte kimse elimize su dökemez. En örgütlü olan bizleriz, ama ona r a ğme n hiçbirimize birini kovalama görevi verilmemiştir. Biz kovalamıyorsak kötü adamlar da kovalamıyor demektir". Voss iş gezisinde olanlara, programlarında değişiklik yapmalarını, gerekirse randevulara gecikmeyi öneriyor. Güvenlik danışmanı Orlando Wilson, yakında çıkacak olan "Uluslararası Güvenlik: Belirsiz Bir Dünyada Kendinizi Korumak" adlı kitabında yolcular için başka mantıklı stratejiler de öneriyor: "Dikkat çekmeyin. Giyiminiz ve arabanız önemli. gürültücü ve şamatacı olmayın. Yabancılara kendinizden çok söz etmeyin". Fakat paylaşımın aşırıya vardığı bir çağda bu kolay değil. Miami'deki Celedinas sigortacılık grubundan Marviel Andreu, gezi (veya yemek) planlarınızı Facebook arkadaşlarınıza açmamayı salık veriyor. Latin Amerikalı zengin ailelerden birçok müşterisi olan Andreu, "Hepsi birçok bilgiyi paylaşıyor. Nerede gezecekleri, nerede oldukları, ve maalesef insan kaçıranlar bu bilgiyi onlara karşı kullanıyor" diyor.