Hedge Fonlar İçin Adalardaki Cennet

GEORGETOWN, Cayman Adaları- Son on yıldır boyut ve sayıca büyük bir artış gösteren hedge fonlar yatırım dünyasında önemli bir güç haline geldi. Nitekim Cayman Adaları'nda da yöneticilik hizmetleri küçük ölçekli bir işten büyük bir sektöre dönüştü. Amerikalı finansçıların işlettiği birçok fon, vergi avantajlarından dolayı hukuken burada bulunuyor. Yerel vergi yasalarından ötürü fonların da burada bir yönetim kurulu atamaları gerekiyor. Bunun bir sonucu olarak Caymanlarda yönetici ihtiyacını gideren onlarca işletme türedi. Tek kişilik aracılardan güçlü hukuk firmalarına kadar çeşitlilik gösteren işletmelerin bulduğu yöneticiler genelde burada yaşayan muhasebeciler, avukatlar ve hedge fonları idare eden insanlar. Oysa bu insanların çok azı yatırımcı. Görünüşte fonlara yol gösterip denetliyorlar. Bunun için yılda kabaca 5 ila 30 bin dolar ücret alıyorlar. Küçücük adada bulunan 9 bini aşkın fon bu sektörün nasıl büyüdüğünü gösteriyor. Fakat hedge fonlardaki son dolandırıcılıklar, tasfiyeler ve yapılan y a n l ı ş l a r karşısında büyük y a t ı r ı mc ı l a r bu yöneticileri s o r g u l amaya b a ş l a d ı . Adalarda kayıtlı ABD kökenl i binlerce menkul değeri inceleyen The New York Times, en az 24 kurulda görev alan onlarca fon yönet i c i s i y le karşılaştı. Bu insanlar güya onlarca milyar dolarlık varlığa nezaret ediyor. Bazıları 100'den fazla yöneticiliği b i r a r a d a yürütüyor. Hatta müstesna bir örnek var ki, 260 hedge fonu birden yönetiyor. 5 0 mi lya r doları işleten İngiliz emeklilik fonu USS'in üst düzey yatırım yöneticisi Luke Dixon, "Aslında bir şey yapmayan bu yöneticileri kovup 5 bin doları kendinize saklamanız daha mantıklı" diyor. Bu yöneticilerin b a z ı l a r ı n ı n dava konusu olmaları bundan. Nitekim bir dolandırıcılık davasında iki yöneticinin 111 milyon doları batırdığı ortaya çıkmıştı. Dışarıdan tutulan yöneticilerdeki artış, hedge fonlarda bir geçiş dönemini işaret ediyor. Sektör kovboy kültüründen takım elbiseli bir yaklaşıma doğru geliştikçe büyük yatırım firmalarının yapı ve yöntemlerini benimsiyor. Fakat fonlar giderek hukukçulara ve pazarlamacılara yer verirken sektörün bazı yönleri gelişmekte zorlanıyor. Mesirow Financial adlı finans şirketinde operasyon direktörlüğü yapan Greg Robbins, "Hedge fon sektörü büyürken ne olmak istediğine hâlâ karar veremedi" diyor. Bu yazıda yararlanılan veriler ABD'deki borsa ve menkul değer işlemlerini denetleyen ABD Sermaye Piyasası Kurulu'nun kayıtlarından alındı; yani yalnızca yatırımcıları Amerikalı olan fonların yöneticilerini kapsıyor. Oysa sadece offshore paralarını işlettiği için verilerin kapsamadığı binlerce fon daha var. Gerek Mesirow, gerek USS ve Man Group gibi hedge fon yatırımcıları, kurul yöneticilerinin kaç kurulda görev yaptıkları konusunda daha büyük şeffaflık istiyor. Bununla ilgili şikâyetlerini yerel merci olan Cayman Adaları Para Otoritesi'ne de ilettiler, fakat otorite bugüne kadar bilgi vermeyi kabul etmedi. İktisat danışmanlığı yapan Oxford Economics firmasının 2008'deki bir araştırmasına göre finans hizmetleri adanın can damarı. Gayrisafi yurtiçi hâsılanın yüzde 35'i ve toplam istihdamın yüzde 15'i bu sektöre dayanıyor. Buradaki hedge fon endüstrisinin kalbinde bulunan isim, Don Seymour. DMS Management adlı yöneticilik hizmetleri şirketiyle adada küçük bir imparatorluk kuran ve eskiden PricewaterhouseCoopers'ta hedge fon denetçiliği yapan Seymour, kaç kurulda görev aldığını açıklamıyor, ama bazı yatırımcılara bunu söylediğini belirtiyor. SPK verilerini gözden geçiren Fon Yönetimi Vakfı'na göre, Seymour 180 kadar kurulda yer alıyor. Seymour, yaşanan tartışmaların pastadan pay kapmaya çal ışan rakiplerince körüklendiğini savunuyor. DMS binasındaki şirket merkezinden yorum yapan yönetici, "Burada Goldman Sachs'ın yaşadığına benzer bir sorun yaşıyoruz. Fon yöneticiliğinde dünya lideri olmanın getirdiği bir şey bu" diyor. Bazı büyük hedge fonlar, kurullarında bu f onlar i çin ç alışan i nsanları v eya avukatlarını görevlendiriyor. DMS ve IMS gibi firmaların yanında Ogier gibi Cayman merkezli hukuk kuruluşları da hedge fonlar için yöneticilik hizmetleri sunuyor. Bu da bu tip kuruluşların oynayabilecekleri ikili rol hakkında soru işaretleri uyandırıyor; çünkü bir yandan hedge fonların danışmanlığını yapıyor, bir yandan da aynı fonların yöneticisi olarak yatırımcıları temsil ediyorlar. Örneğin, önde gelen hukuk firmalarından Walkers. Gerçi Walkers yöneticilik işini bir süre önce devretti, ama ondan önce iki yöneticisi firmanın hukuk danışmanlığı da yaptığı Bear Stearns'ün batan iki hedge fonuna nezaret etmelerinden dolayı inceleme konusu olmuşlardı. Walkers'ın ortağı Ingrid Pierce, "Bağımsızlaşmaya doğru bir eğilim var. Sanırım bunun devamı da gelecek" diyor.