Suriyeli Genç Rehberin İsyana Katılma Süreci

BEYRUT, Lübnan - Gün batımında deve binme turuna çıkardığı turistler için Ebu Zeyd, yeryüzünün en özgür insanı gibi görünürdü. Ebu Zeyd, Suriye çölündeki antik Palmira kentinin kal ıntı larında devesi Casanova sayesinde ekmeğini kazanan genç bir Bedeviydi. Rejimden en büyük şikayeti, arada polisin rüşvet istemesiydi. Dolayısıyla Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı isyana katı ldığını söylediğinde arkadaşları oldukça şaşırdı. Ebu Zeyd'in gamsı z turist rehberliğinden devrimciliğe evrimi bize nadir açılan bir pencere sunuyor. Binlerce kişiyi günlük rutinlerinden çıkaran ayaklanmanın tek bir kişinin yaşamını dönüştürüşüne ve şimdiden bu kadar kaos getiren bir devrime karşı Suriyelilerin beslediği çelişkili duygulara göz atma fırsatı sağlıyor. Güvenl ik güçlerinin Palmira yakınındaki Tadmur'da göstericilerin üzerine ateş açması üzerine Ebu Zeyd ve pek çok arkadaşı silaha sarıldı. Şimdi tutkulu ama kafası karışık olan Ebu Zeyd, bu işin nasıl sonuçlanacağında dair en ufak fikri olmadığını söylüyor. Devrime katılmanın hayatının en gurur verici mi yoksa en pişmanlık veren an mı yahut her ikisi birden mi olduğu konusunda mütereddit halde bocalıyor. Bunları Ebu Zeyd, savaşçı bir arkadaşı ve kendisini yıllardır tanıyan iki kadın ile yaptığımız mülakatlara dayanarak aktarıyoruz. Biri, uzun zamandır Suriye'de çalışan bir Fransız olan Ebu Zeyd'in kız arkadaşı. Ebu Zeyd, 23 yaşında olduğunu tahmin ediyor. Bir çadırda sekiz kardeşiyle birlikte büyümüş. 4 yaşında kartpostal satmaya başlamış, 11 yaşında devesi olmuş ve beş dilde basit cümleler kurmayı öğrenmiş. Laik devlet onun için turizm işçisi olmayı ve arada sırada Şam'daki barları dolaşmayı sağlıyordu. 2008'de Esad ailesi Palmira'yı ziyaret etmiş. Deve gezisi karşılığı ücret almayı kabul etmeyen Ebu Zeyd, Esad'dan kendilerini rüşvet alan yetkililerden korumasını istemiş. Suriye lideri de ona, "Bana mektupla şikayetlerini yaz" demiş. 2011'in başında ayaklanmanın başladığı günleri, Ebu Zeyd'in kız arkadaşı '"Onun umurunda olmadığı için mutluydum" diye hatırlıyor. Ama 10 Nisan'da, Ebu Zeyd'in askere alınmış olan komşusu Muhammed Aved, Kanber Dera'da öldürüldü. Protestoculara ateş açmayı reddettiği için vurulduğu komşularının kulağına kadar gitti. Ağustos'ta birlikler Tadmur'da göstericilere ateş açtı ve balkonda duran 17 yaşında bir genç kız olan Haya Zauby dahil çok sayıda kişiyi öldürdü. Bunun üzerine Ebu Zeyd i le yaklaşık 20 arkadaşı silahlanıp çöldeki bir vahada kamp kurdu. "Annem benden direniş hareketini terk etmemi istedi. Ama ben, yardım etmek zorunda olduğumu söyledim" diyor Ebu Zeyd. 2 0 Ş u b a t ' t a hükümetin Humus'u acımasızca top ateşine tutmasının ardından gençler bir siyasi güvenlik karargâhına saldırıp birkaç subayı öldürmüş. Ebu Zeyd, Humus'ta savaşçılar kendisinden Esad gibi Alevi olanların arabalarını yakmasını istediğinde itiraz ettiğini belirtiyor. Daha sonra Ebu Zeyd beş arkadaşıyla birlikte Şam'a gitmiş. Orada Tadmur'dan bir muhbiri kaçırıp sorgulamış. Muhbiri döverek rejimle işbirliği yapmamaya ikna etmiş. Bunları anlatırken, rejimle aynı taktiklere başvurmaktan vicdan azabı duyar gibi bir hali yok. Şam'da zenginlerin yaşadığı Mezzeh semtinde saklanmışlar ama bir asansör kazası onları ele vermiş. 19 Mart'ta güvenlik güçleri kaldıkları eve gelmiş. Ebu Zeyd evde değilmiş. İki arkadaşı da zamanında kaçabilmiş. Diğer arkadaşları ise ya ölmüş ya da ele geçirilmiş. Bu olaydan birkaç gün sonra da Ebu Zeyd ülkeden kaçmış. Son karşılaşmamızda o ve savaşçı bir arkadaşı, demokrasiden pek söz etmedi. Eylemlerinin öldürülenlerle dayanışma ve "onur" için olduğunu söyledi.