Oscar Adayı Filmin İsrail Üzerinde Etkisi Çok Az

KUDÜS - Oscar'a aday olan "The Gatekeepers" isimli belgesel, İsrail gizli servisi Şin Bet'in altı eski başkanının hatıralarını ve düşüncelerini, ülkelerinin Filistin topraklarını 1967'den beri işgal etmesiyle ilgili rahatsız edici bir anlatıma dönüştürüyor. Bu sert mizaçlı terörist avcılarının itirafları, ABD'deki Yahudi liberallerin İsrail hükümetini eleştirmesine yol açtı. Fakat filmdeki kişilerden biri olan Ami Ayalon, filmin en çok önem taşıdığı yer olan İsrail üzerinde daha az etkili olacağından endişeleniyor. 1996'dan 2000'e kadar İsrail'deki iç güvenlik örgütü Şin Bet'in başında olan Ayalon, "İsraillilerin çoğu dinlemiyor. Durum zorlaştığında, yapılacak en kolay şey gözlerinizi ve kulaklarınızı kapatmaktır" diyor. Asıl merak edilen, 1.5 milyon dolar bütçeli, 97 dakikalık "Gatekeepers" belgeselinin, bunu değiştirip değiştirmeyeceği. Belgesel ilgi çekmeye başladı: En az 10 Amerikalı sinema eleştirmeni, filmi 2012'nin en iyileri arasında gösterdi. İsrail Dışişleri Bakanlığı, "Gatekeepers"ın gösterileceği ülkelerde tepkilerin nasıl kontrol altına alınacağıyla ilgili büyükelçilikleri tarafından neredeyse her gün aranıyor. İsrail'de ise film hakkında olumlu yorumlar yapıldı ancak bunlar bir devrim başlatmadı. Örneğin gündeme getirdiği konular, kısa süre önceki seçimlerde etkili olabilecek bir faktör değildi. Filmi 20 Ocak'a kadar 22 bin kişi izledi. Bu, bir belgesel için büyük bir rakam ama 8 milyonluk nüfuz için hâlâ az. Altı eski Şin Bet liderinin bilgeliğinin bir araya getirilmesinden doğan "The Gatekeepers"ın mesajı şu: Bu işgal ahlak dışı ve belki de en önemlisi, etkisiz. İsrail, 2005'te Gazze Şeridi'nden çekildiği gibi Batı Şeria'dan da çekilmeli. Filistin sorununa iki devletli bir çözüm olasılığı ise günden güze azalıyor; İsrail'in bir Yahudi demokrasisi olarak geleceğini tehlikeye atıyor. Filmin 51 yaşındaki yönetmeni Dror Moreh, geçenlerde filmin gücünün mesajından çok, mesajı taşıyanlardan kaynaklandığını söyledi. Şin Bet'in altı eski başkanın tamamı, acımasız sorgulamalardan ve öl ümle sonuç la na n operasyonlardan hem gurur hem de utançla bahsediyor. İçlerinden biri, gerçekleştirilen bir suikastı, "çok temiz ve ince" olarak tanımlıyor. Moreh, başkanlarla i lgi l i , "Olayların iç yüzünü herkesten daha iyi biliyorlar. İdeolojik açıdan yozlaşmamış, aynaya baktığında, aynanın hileli olduğunu söylemeyen her İsrailli, eninde sonunda onların dediklerini dinlemek zorunda kalacaktır" diyor. Peki, onlar ne diyor? 1986'DA bir otobüsü kaçıran iki Filistinlinin öldürülmesini emrettikten sonra istifa eden Avraham Şalom, "Terörle mücadelede, ahlakı göz ardı etmek gerekir" diyor. 2000'den 2005'e kadar kurumun başında bulunan ve şu anda İsrail İç Güvenlik Bakanı olarak görev yapan Avi Dichter, "Askeri yollardan barış sağlayamazsınız" diyor. Ba ş b a k a n Be nya mi n Ne t a nya hu'nun söz cüsü , Netanyahu'nun belgeseli izlemediğini ve izlemeyi planlamadığını söyledi. Moreh, Netanyahu'nın Oscar adaylığıyla ilgili bir tebrik mesajı da göndermediğini söyledi. Peki, film ya Oscar kazanırsa? Moreh, "Aramasını beklemiyorum. Ama gidip filmi görmesini ve İsrail devletinin güvenliğinden en çok sorumlu olan insanların dedikleri hakkında düşünmesini isterim" diyor.