Brezilya'da Pas Tutan Projeler

Brezilya, kurak arazilere demiryolu yapımı için milyar dolarlar harcadı ancak projeler uzun süre ertelendi ve metal hırsızlarının eline düştü. Ünlü mimar Oscar Niemeyer tarafından tasarlanan yeni kamu binaları, yapıldıktan hemen sonra terkedildi. Federal fonlarla inşa edilen talihsiz bir müze de bunlar arasındaydı. İskelet kalıntıları ise şu an yabani otlar arasında kalmış batık bir gemi gibi duruyor. Brezilya, son sürat Haziran ayındaki Dünya Kupası için hazırlanırken, bir kısmı ölümcül kazalar ve aşırı masraflar yüzünden birçok kez erteleme oldu. İzleyiciler için otobüs ve raylı sistemler yapılıyor, ancak Dünya Kupası bitene kadar çalışmalar sona ermeyecek. Dünya Kupası projeleri Brezilya'nın azmine gölge düşüren daha büyük bir problemin bir parçası: Ekonomik büyümenin arttığı dönemde hesapsızca ortaya çıkarılan, ancak bütçeyi aştığı için şu an durdurulan çok sayıda proje. Brez i lya'nın durmayan yükselişini ilerilere taşımak adına bu girişimler yapılmıştı. Ancak şu an ülke, piyasa canlılığı sonrası bir sarhoşluk hâli yaşıyor ve bu yüzden ülke liderleri birçok eleştiriye maruz kalıyor. Bazı ekonomistler bu projelerin bürokrasiyi, kaynakların sorumsuzca paylaştırılmasını ve yolsuzlukları açığa çıkardığını söylüyor. Kamu bütçelerini inceleyen Brezi lyal ı Contas Abertas grubunun yöneticisi Gil Castello Branco, fiyaskoların çoğaldığını ve kargaşanın ortaya çıkmaya başladığını belirtti. "Devlet okullarımız perişan hâldeyken ve caddelerde pis sular duruyorken, olağanüstü projelerde, çok büyük kaynakların harcandığını gördük" dedi. Büyüme projeleri l istesi , Kuzeydoğu Brezilya'nın kuraklıkla boğuşan hinterlandında, 3.4 milyar dolar değerinde beton kanallar ağı inşasını da içeriyor. Bu projenin 2010'da bitmesi bekleniyordu. Geçiş hatları ve Rio de Janeiro'nun siluetini mahveden bitmemiş lüks otel inşaatları tarafından atıl bırakılan bir sürü yeni rüzgâr santrali de var. Merkez Bankası araştırmalarına göre ekonomistler, Brezilya'nın ekonomik büyümesinin bu yıl yüzde 1.63 olduğunu söylüyorlar. Bu oran 2010 yılına nazaran yüzde 7.5 daha düşük ve bu yüzden 2014 yılı büyüme açısından şu ana kadar dördüncü sıradaki yıl oldu. New York merkezli Standard & Poor's kredi değerlendirme kuruluşu, geçtiğimiz ay Brezilya'nın kredi notunu düşürdü. Hükümet için durum daha da zor bir hâle geliyor. Bu sene seçim yılı ve geçen ay yapılan bir ankete göre, Başkan Dilma Rousseff yönetimine olan destek, durgun ekonomik koşullardan dolayı, Kasım ayında yüzde 43'ten yüzde 36'ya kadar düştü. Rousseff'in destekçileri, kamu harcamalarının, işsizliği tarihi bir şekilde azaltma noktasında işe yaradığından dolayı memnunlar. Rousseff'in siyasi danışmanı ve eski devlet başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, yönetimdeyken projelerin birçoğunu 2003'ten 2010'a ertelemişti. Yakın zamandaki bir röportajında, göreve gelmeden önce Brezilya'nın kamu projelerine yatırım yapmadan yıllarını geçirdiğini ve bu yüzden ülkenin yeni bir sayfa açması gerektiğini söyledi. Büyük altyapı projelerini bitmemesinin, Brezilya'nın devlet kapital izmi model inde zayı f olduğunu gösterdiğini öne süren çok sayıda eleştiriler mevcut. Öncelikle, Brezilya'nın devlet kontrolündeki şirketlere, bankalara ve emekli sandığına, tedbirsiz projelere yatırım yapmaları için çok fazla etki ettiğini söylüyorlar. Ayrıca diğer kamu bürokrasi merkezleri, denetimler ve davalarla birlikte projeleri felce uğratıyorlar. Insper isimli, São Paulo'daki bir işletme okulunda ekonomist olan Sérgio Lazzarini bazı girişimlerin hiçbir zaman kamu parasını hak etmeyeceğini söyledi. Sahibi yakın zamana kadar maden kralı Eike Batista olan Rio'daki Glória Oteli'nin bakımı için devletin sağladığı büyük miktardaki finansmanı kasted iyordu . Geçtiğimiz yı l Batista'nın iş imparatorluğu yıkılınca, proje de yarım kaldı ve Dünya Kupası'na kadar bitirilemedi. Lazzarini, "Devlet desteği gerektiren altyapı projelerinde, devletin kendi kendine yarattığı risklerle başa çıkma gibi korkutucu bir sorumluluğu vardır" dedi. Kuzeydoğu Brezilya'da 2006 yılında başlayan Transnordestina isimli demiryolu, büyük ya da küçük projelerin başına gelen tehlikeleri gözler önüne seriyor. 1.8 milyar dolar maliyetle 2010 yılında bitirilmesi planlanan ve 1,600 kilometre uzunluğunda tasarlana demiryolunun şu an en az 3.2 milyar dolara mal olacağı düşünülüyor. Ayrıca yetkililer 2016 yılında biteceğini öngörüyorlar. Denetimler ve diğer aksilikler yüzünden terkedilen şantiyelere bakılacak olursa, bu tarih çizelgeleri bile iyimser görünüyor. Geçtiğimiz yıl şantiye terkedilmeden önce binlerce diğer işçiyle birlikte çalışan 42 yaşındaki elektrikçi Adailton Vieira da Silva, hırsızların şantiyelerden metalleri çaldıklarını ve sadece köprülerin kaldığını aktardı. Brezilya Ulaştırma Bakanı César Borges, soya fasulyesi hasatlarını l imana götürmesi gereken demiryolu yapımındaki gecikme dolayısıyla kızgınlığını dile getirdi. Projelerin gecikmesine sebep olan bürokrasileri sıraları: Federal Sayıştay, Denetleme Kurulu, bir çevre koruma ajansı, arkeoloji mirasını korumayı amaçlayan bir enstitü, yerli halkların ve kaçan kölelerin nesillerinin haklarını koruma kuruluşları ve bağımsız savcılar kurumu. Sekiz yı l önce başlayan Transnordestina demiryolunu denetleyen Silva, destekçisi olduğu, bir zamanlar Brezilya Ulusal Kongresi'nde muhalefet olan İşçi Partisi'nin bu gecikmelerdeki rolü noktasında samimi konuştu. Dünyadaki en büyük gözetim makinasını yaptıklarını belirten Silva, muhalefetteki lerin, yönetimdeki ler için zorluk yaratmaya çalıştığını ancak, belki bir gün göreve gelebileceklerini unuttuklarını dile getirdi.
SIMON ROMERO