Suç mahallinde unutulan uçaklar

Dünyanın akciğerleri son yıllarda hiç iyi değil. Oysa ki uzmanlar sürekli uyarıyor: Amazon Ormanları'na dokunmayın! Ama gezegenimiz için kritik önemdeki Amazon her geçen gün biraz daha yok ediliyor. ABD merkezli AP ajansı hafta içerisinde felaketin boyutunu gözler önüne seren bir haber yayımladı. Yasa dışı madencilik ile Amazon'un nasıl acımasızca katledildiği aktarıldı. Habere göre kaçakçıların vurgunu o kadar büyük oluyor ki gerilerinde helikopterleri ya da uçaklarını bırakmaktan bile çekinmiyorlar.
KOLTUKLARI SÖKMÜŞLER
"Kavurucu Amazon güneşi tepelerinde. Bir grup polis siyah helikopteri inceliyor. Boa Vista'daki polis merkezi burası. Arka taraftaki park alanı. Siyah helikopter gibi daha çok suç delili var. 20'den fazla hava aracı... Hepsi de ele geçirilmiş. Bazıları ağır hasarlı. Kanatları kırılmışlar var mesela. Bazılarının yolcu koltukları sökülmüş. Daha fazla kişi ya da motor, yakıt, yiyecek gibi kargoların taşınması için. Tüm bu hava araçları ele geçirilmeden önce yasa dışı altın madenciliğinde kullanıyordu..." AP'nin haberi bu cümlerler başlıyor... Amazon'daki en büyük çevre sorunu ormansızlaştırma. Bunun da arkasında yasa dışı madencilik ve yangınlar var. Helikopter ve uçakların ele geçirildiği yer Brezilya. Roraima eyaleti. Yasa dışı altın madenciliğinin merkezi yani. Kaçakçılar en ucra bölgelere elemanlarını ve ekipmanlarını taşımak için bu hava araçlarını kullanıyor. Çevre gruplarına göre bölgede Portekiz büyüklüğündeki bir alanda kaçak madencilik yapılıyor. 20 bine yakın kişi çalıştırılıyor. Kaçakçılık kartelleri için bir helikopter ya da uçak almak kolay oluyor. Son zamanlarda pilot bulmakta da zorlanmıyorlar. Sebebi pandemi. Malum salgının ilk başlarında uçaklar durdu. Pilotlar işsiz kaldı. İşte habere göre işsiz kalan çok sayıda pilot, bu bölgeye akın etti. Tabii ki pilotların can güvenliği olmuyor. Radara yakalanmamak için sürekli alçak uçuş yapıyorlar. Ama bu çok riskli. Geçen yıl örneğin. Küçük bir uçak Amazon'un derinliklerine düştü. Pilotu beş hafta boyunca kendi başına hayatta kaldı. Bulunana kadar 26 kilogram kaybetti. Yerel basın çok sayıda pilotun kaybolduğunu yazıyor. Hayatta kalan pilotlar ödemelerini altınla alıyor. Uçuş başına 10 gram altın kazandıkları tahmin ediliyor. Kaçak madenciliğin yapıldığı Yanomami bölgesine nehirlerden botlarla ulaşmak da mümkün. Ama bu sularda yön bulmak hiç kolay değil. Bazı yolculuklar günler sürebiliyor. Dolayısıyla hava araçlarını tercih ediyorlar. Helikopter ya da uçakların inebilmesi için pistler de inşa ediyorlar. Ama bu süreçte yerliler de çok zarar görüyor. Yine geçen yıl kaçak madencilerin Yanomami kabilesinden iki genci öldürdükleri biliniyor. Gençlerin, helikopter pisti inşaası yakınlarında avlandıkları tespit edildi.
DÜNYA İLE TEMASLARI YOK
Amazon Ormanları bir milyon yerliye ev sahipliği yapıyor. 86 dil ve 650 farklı lehçe konuşuyorlar. Yerlilerin Amazon'da en az 11 bin yıldır yaşadığı tahmin ediliyor. Bazı yerli kabile köyleri 500 yıldır dış dünya ile temasta. Ancak birçok yerel kabile hâlâ modern dünyadan tamamen izole yaşıyor. Kaçakçılar doğa ile birlikte yerlileri de yok ediyor yani.
35 MİLYAR DOLARLIK UÇAK MEZARLIĞI
Brezilya'daki bu uçak mezarlığı aslında tek değil. Dünyanın birçok yerinde farklı sebeplerden dolayı terk edilen uçaklar bulunuyor. İşte bazı örnekler:
ABD: Dünyanın en büyük uçak mezarlığı Arizona eyaletinde bulunuyor. Insider'ın haberine göre 10 km karelik alanda 3 bin 100'den fazla uçak var. Buradaki uçakların değeri 35 milyar dolar.
Rusya: Eski Sovyet askeri uçakları, Vladivostok bölgesi yakınlarındaki Vozdvizhenka'da tutuluyor.
Ukrayna: Çernobil'de 1986'daki nükleer felaketin ardından çok sayıda uçak radyasyon yüklü olduğu için çürümeye terkedildi.
Avustralya: Alice Springs Uçak Mezarlığı 2004'ten beri hizmette. Bu devasa uçak park alanı özellikle pandeminin ilk döneminde uçuşların durmasının ardından yüzlerce uçakla dolmuştu.