Ne içe dönük ne de dışa dönük: Çocuğunuz aslında ‘otrovert’ olabilir mi?
Çocuğunuz kalabalık ortamlarda huzursuz, ama bire bir sohbetlerde ışıl ışıl mı parlıyor? Ne sosyal kelebek, ne de utangaç bir köşede... Belki de onun adı şimdiye kadar hiç duymadığınız bir kişilik tipi: Otrovert. Psikiyatrist Dr. Rami Kaminski'nin ortaya koyduğu bu yeni kavram, birçok ebeveynin "Çocuğum neden böyle?" sorusuna ışık tutuyor. İşte grup ruhuna ihtiyaç duymayan, yalnızlıktan güç alan ve birçoğumuzun yanlış anladığı çocukların dünyasına çarpıcı bir bakış…
İçe dönük (introvert), dışa dönük (extrovert) ya da her ikisinin karışımı olan ambivert kişilikleri artık çoğumuz biliyoruz. Ancak psikiyatrist Dr. Rami Kaminski'nin yeni kitabı The Gift Of Not Belonging (Aidiyet Hissetmemenin Hediyesi), bu kategorilere sığmayan yeni bir kişilik tipine dikkat çekiyor: "Otrovert".
Dr. Kaminski'ye göre otrovertler; sosyal etkileşimlerden kaçınan içe dönükler değiller, aynı zamanda kalabalıklardan güç alan dışa dönükler de değiller. Bunun yerine, birebir ilişkilerde gelişen, fakat büyük gruplar içinde yabancılaşmış, rahatsız ve yalnız hisseden insanlardır. Kaminski, bu kişilik tipini "topluluk içgüdüsünden yoksun" olarak tanımlıyor.
Çocuklukta otrovert olan bireyler, yaşıtları arasında olgun ve ağırbaşlı görülürler. Grup etkinliklerinden ve sosyal dramalardan uzak durmayı tercih ederler. Bunun yerine, bire bir arkadaşlıklarda derin bağlar kurmayı seçerler. Uzmanlar, ebeveynlerin bu çocukların tercihlerini bastırmak yerine desteklemeleri gerektiğini vurguluyor.
Kaminski, çocukların doğduklarında sosyal yapının farkında olmadıklarını; sadece birkaç bakımverenle güçlü bağlar kurma eğiliminde olduklarını söylüyor. Fakat zamanla kültürel koşullanmaya maruz kalıyorlar. Dört yaşından itibaren grup aidiyeti ve yerel kültürle tanışan çocuklar, sosyal beklentilere göre şekillendirilmeye başlanıyor. Ancak bazı çocuklar, bu koşullanmaya direnç gösteriyor. İşte bu çocuklar, otrovert olabiliyor.
Peki bir çocuğunuzun otrovert olup olmadığını nasıl anlarsınız? Dr. Kaminski'ye göre şu işaretlere dikkat etmelisiniz:
Yetişkinlerle daha rahat iletişim: Otrovert çocuklar, yaşıtlarından çok yetişkinlerle vakit geçirmeyi tercih ederler. Bu, çekingenlikten farklıdır; daha çok olgunluk ve düşünsel derinlik göstergesidir.
Derin merak ve yaratıcılık: Alışılmadık sorular sorar, genel geçer bilgileri sorgular ve özgün bakış açıları geliştirirler.
Kendine has öğrenme stilleri: Okul ortamındaki kalıplara uyumda zorlanabilir, sadece ilgi duydukları alanlara yönelme eğiliminde olabilirler.
Grup dinamiklerinden kaçınma: Popüler olsalar bile, sosyal hiyerarşilere ve grup içi ilişkilere karşı ilgisiz kalabilirler.
Yalnızlıktan keyif alma: Kalabalıktan sonra yalnız kalma ihtiyacı hisseder, kendi başlarına vakit geçirmeyi severler.
Organize etkinliklerde rahatsızlık: Doğum günü partileri, sınıf gezileri gibi etkinliklerde baskı altında hissedebilirler.
Duyarlılık ve empati: Yardımseverdirler, başkalarının duygularına karşı hassasiyet gösterirler ama bunu sosyal kazanç için değil, içtenlikle yaparlar.
Riskten kaçınma: Grup içinde kabul görmek için riskli davranışlara yönelmez, daha temkinli olurlar.
Değişime uyumda zorlanma: Yeni okula başlamak ya da tatil gibi değişiklikler onlar için diğer çocuklara göre daha zorlayıcı olabilir.
Ebeveynlere Öneriler:
Dr. Kaminski, otrovert çocukların gelişimini desteklemek için ebeveynlerin şu noktalara dikkat etmesini öneriyor:
- Çocuğunuzun sosyal tercihlerini kabul edin, grup baskısıyla zorlamayın.
- Bire bir arkadaşlıklara fırsat tanıyın.
- Onların kendine özgü özelliklerini kutlayın, değiştirmeye çalışmayın.
- İçgüdülerine güvenin ve onları yönlendirmek yerine dinleyin.
- Kendi başlarına anlamlı anılar oluşturmalarına destek olun.
Kaminski'nin en önemli tavsiyesi şu: "Dinleyin, dayatmayın. Otrovert çocuklar, kendileri olmalarına izin verildiğinde akademik, sosyal ve duygusal olarak gelişir."