Sabancı Holding'de 18 yıl görev yapan Tufan Darbaz'ın yazdığı "CEO'luğa Uzanan Yol" adlı kitabını okudum. Darbaz, iş hayatında deneyimlerini anekdotlarla anlatmış. Kitapta en çok Japon Toyota ile Sabancı Holding ortaklığı olan Toyotasa bölümü ilgimi çekti. Bu ortaklığın gerçekleşmesinde önemli rolü olan Özdemir Sabancı rahmetli olduktan sonra O'nun Adapazarı'nı üretim üssü yapma vizyonunun Sabancı Holding'in gündeminde değişikliğe uğradığını anlatan Darbaz, Sabancı kardeşlerin Toyotasa konusunda ayrı düştüklerini söylüyor. Lafı uzatmadan, Darbaz'ın kaleminden Sabancı'nın Japon Toyota'dan ayrılışının perde arkası:

Kardeşler ayrı düştü
"Toyotasa üretim tesislerindeki yüzde 50 hissemizin Japon Toyota'ya satılıp, sadece pazarlama şirketinde Sabancı Holding'in çoğunlukta olacağı bir strateji benimsendi. Konu ile ilgili o an hayatta bulunan tüm Sabancı kardeşlerin, Genel Koordinatör Hasan Güleşçi, Otomotiv Grup Başkanı Hazım Kantarcı ve benim katıldığım nihai değerlendirmeye yönelik bir toplantı organize edildi. Sakıp Bey, 'Yüzde 50 yerine yüzde 25 satalım da, Toyota gibi büyük bir firma ile ortaklığımız devam etsin' düşüncesini taşıyordu. Diğerleri ise yüzde 50'nin tamamının satılmasından yana indi. Görüşmeler esnasında ben 'Küçük düşünmenin Sabancı Holding'e hiç yakışmadığını, Toyotasa'daki yüzde 50 hissemizi satacağımıza, uluslararası Toyota'nın ABD Borsalarından veya yatırım fonlarından yüzde 5-10 gibi hissesini satın alarak Toyota'nın kontrolünü ele geçirebileceğimizi ve bir anda Sabancı Holding'in dünya otomotiv devleri arasında girebileceğini' söyledim. Toplantıdaki herkes neredeyse kahkahalar atarak güleceklerdi. Oysa biraz özkaynak ve ulusalararası finans piyasasındaki çok sıkça kullanılan yapısal finansman teknikleri ile bunu başarmak mümkündü. Sonuç herkesce malum Sabancı Holding, yüzde 50 hissesini Toyota'ya sattı."

Rüya gerçek olabilirdi
Küçük bir hatırlatma. Üretim tesislerindeki hisselerini Japon Toyota'ya satan Sabancı Holding, geçen yıl da pazarlama şirketindeki hissesini Suudi ALJ Grup'a satıp, Toyota ile ortaklığını tamamen bitirdi.
Ancak, Darbaz'ın fikri beni oldukça heyecanlandırdı. Gerçekleşebilecek bir rüyaymış.
Çünkü Toyota o günlerde henüz bugünkü büyüklüğe ulaşmamıştı. ABD ve Avrupa'da bu denli iddialı değildi. Yani, Darbaz'ın fikri uygulanabilir, Sabancı Holding dünya devi Toyota'da söz sahibi bir konuma
yükselirdi.