Kriz dalgasına karşı duruşun simgesi haline gelen vergi indirimleri, dozu ayarlanarak bir süre daha devam edecek. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ise ayrıca kredi kartları batağına el atıp, KOBİ'lere can suyu garantisi verecek. Esasen "durgunluğun aşılması ve stokların eritilerek üretimin canlandırılması" gerekçesi ile yerel seçim öncesi duyurulan önlemler, umulan ilk sonuçları verdi. Peki, bugün Başbakan'ın "Millette para var" vurgusuna konu olan otomobil ve beyaz eşya satışının ilerleyen aylarda aynı hızda süreceğini varsayabilir miyiz? Bu soruya verilecek cevabın yeni ekonomik programın geleceği ile ilgili olduğunu belirtip şu tespitleri yapabiliriz:
- Vergi indiriminin doping etkisi yarattığı sektörlerde, özellikle otomotivde beklenti zaten had safhadaydı. Bir bakıma ertelenmiş talep karşılandı.
- Vergi indirimi, iç pazar kadar ithal parça kullanan sektörleri de ilgilendirdiği için yabancı piyasalara da yaradı.
- 3 aylık sektörel hareketliliğin, yaza da damgasını vuracağını sanmak, iyimserlik olabilir. Zira, vergi indiriminin cazibesiyle zorunlu ihtiyaçların karşılanması öne çekildi.
- Mevcut şartlarda vergi yoluyla piyasaya suni teneffüs yaptırılması doğru idi. Lakin sanayicinin soluklanması, sonbahara kadar fırsata çevrilmeli ve köklü mali kararlar ihmal edilmemeli.
- Ekonomide iyiye gidiş, dış piyasaların da iyileşmesine bağlı. Türkiye'nin modeli, firmalar için "dış satım", bankalar için uygun "dış kaynak" temini, tüketiciler için de "kredi kartı ve bireysel kredi" ile talep yaratılması üzerine kurulu. İhracat artmadıkça, bankalar kredi vermede iştahlı davranmadıkça ekonominin çıkışa geçtiğini düşünmek aceleciliktir.
- Ve nihayet, reel sektör. Vergi indirimleri ile kıpırdayan iç talebi kesin veri kabul ederek erken havaya girer, ihtiyatı elden bırakırsa riski yönetmekte zorlanabilir. Özetle, küresel krizden pek çok ülkeye oranla daha az etkilenen Türkiye, ekonominin nabzının atmasını sağlamıştır. Ama asıl müdahale gerektiren alan bütçedir. Yakında duyurulacak mayıs rakamlarında başa baş noktası tutturulsa dahi açık 21 milyar liradır ve bu tablo sürdürülebilir değildir!
