Piyasa, kendi haline bırakıldığında daima iyi olanı mı yapar? Genel olarak; belki... Ancak başta son küresel kriz olmak üzere zaman gösterdi ki tecelli daima böyle olmuyor. Piyasa aktörlerinin kâr maksimizasyonu; toplamda "ülke optimalini" sağlamıyor. Bu yüzden hâlâ kamu var, düzenleyici kurumlar var ve daha da hayati olanı; ülke stratejileri var.
Peki bizim de var mı? Kâğıt üstünde; "evet" fakat sonucunu henüz göremedik. 2 yıl önce Sanayi Strateji Belgesi açıklandığında beklentim; nihayet ülke yarınını şekillendirecek birkaç sektörün "stratejik" bulunup, destekleneceğiydi.
Gördüm ki, 8 temel sektörden dışarıda kalanı olmamış. Her tercih bir vazgeçiştir ancak hiçbir sektöründen vazgeçemeyen Türkiye, bu haliyle hiçbir sektörü de pratikte öne çıkarmamış oldu. Yerli marka otomobil için "babayiğit" aradık, OSD "nasıl yapılamayacağını" raporlaştırdı.
Ortalık yiğitten çok baba ile dolu olduğunu fark edince Türkiye'ye stratejik mal üretecek sanayici bulamadık. Türkiye şimdi dünyanın ilgi odağı... Notu artan, cazibesi süren ve yabancı yatırımcıların devlet fonu düzeyinde gelmeye başladığı bir ülke.
O halde işler tıkırında ve sorun yok. Aslında sorun var; atılan her adımın stratejilerle belirlendiği bu çağda, yabancı yatırımcıya "ne olursan ol yine gel" diyemezsin. Böyle çağırdıklarımızın sıcak paracılar olduğunu anladık.
Mademki özel sektör, stratejik malları baş tacı eden teşviklere rağmen inovasyon gerektiren işlere girmez, gelenleri yönlendirmek ve ülkenin yarınını inşa edecek, misal uzay gibi sektörlerde dev şirketler kuracak adımları, kamu sektörü neden atmaz? Hazır gelmek üzere olanlar zaten devlet fonları ise bizim devletin de Türkiye'de yarının endüstrilerine yönelik yapıları kurması gerekir. Özel sektör nasılsa görünce isteyecektir.